Powiększ
Powiększ zdjęcie

Kapela Romana Wojciechowskiego

Rok przyznania nagrody:
2022

Kategoria:
Kategoria V: Kapele ludowe

Dziedzina:
Muzyka

Region:
Tomaszów Mazowiecki, Opoczyńskie, woj. łódzkie

Kapela Romana Wojciechowskiego to obecnie jedna z najwyżej cenionych, najlepiej zgranych i najdłużej istniejących kapel w województwie łódzkim. Grają w niej: Roman Wojciechowski – skrzypce, Radosław Biniek – harmonia trzyrzędowa i Bogusław Lipski – bęben ze stalką. Kapela została utworzona w 2002 r. i od tego czasu nie zmieniła swojego składu. Wykonuje tradycyjną muzykę regionu opoczyńskiego i rawsko-opoczyńskiego, przykuwając uwagę bogatym repertuarem, zwłaszcza tańców trójmiarowych (oberków „śpiewanych”), a także płynnością gry, nienaganną techniką, temperamentem oraz stylem gry przejętym od dawnych muzykantów. 

Lider kapeli, Roman Wojciechowski (ur. w 1949 r. w Ciebłowicach Dużych, zam. w Tomaszowie Mazowieckim) jest skrzypkiem, śpiewakiem i saksofonistą w jednej osobie. Pochodzi z rodziny uzdolnionej muzycznie: jego ojciec grał na organkach ustnych i śpiewał; dziadek prowadził śpiewy przy zmarłych i podczas pielgrzymek do Częstochowy, a wuj grał na bębnie w kapeli z akordeonistą Stanisławem Kościechą i skrzypkiem Władysławem Kosylakiem. Od wczesnego dzieciństwa Roman Wojciechowski przejawiał zainteresowania muzyczne – przysłuchiwał się grze miejscowych skrzypków, głównie Mariana Wachonia i Jan Stańca, podczas zabaw i potańcówek. Jako kilkuletni chłopiec próbował gry na mandolinie swego brata. Kiedy jednak nieumyślnie zerwał strunę, brat oddał nauczycielowi mandolinę i obydwaj zaniechali dalszej nauki (było to kółko mandolinistów, które prowadził Mieczysław Wiaderny przy Szkole Podstawowej w Białobrzegach). W 1961 r. otrzymał od ojca skrzypce, na których próbował grać pierwsze melodie, przeważnie na jednej strunie. Ojciec, obserwując starania syna, zaprowadził go na naukę do Feliksa Franczaka, skrzypka z Tomaszowa Mazowieckiego. Od tego momentu rozpoczęła się jego prawdziwa nauka, głównie z nut. Roman Wojciechowski uczył się też gry na klarnecie i saksofonie. Na tym ostatnim grał w orkiestrze dętej od 1966 r. do połowy lat 90., czyli do końca istnienia Zakładów Włókien Chemicznych „Wistom”, przy których działała orkiestra. Od 15. roku życia grywał na zabawach i weselach w składzie: akordeon, saksofon, gitara, perkusja. W praktyce okazało się, że nuty niewiele się przydają i trzeba grać ze słuchu. Przez 10 lat należał do kapeli podwórkowej, która brała udział w przeglądach i grała w „terenie” – w Tomaszowie Mazowieckim, Skarżysku Kamiennej, Rawie Mazowieckiej. Przez wiele lat Roman Wojciechowski grał na weselach w zespole „Waganus” (głównie na saksofonie, rzadziej na skrzypcach), a także w kapeli towarzyszącej zespołom obrzędowym w powiecie opoczyńskim i tomaszowskim („Słowiki” ze Sławna, „Róża” z Gawron, „Kamienianka” z Kamienia, Zespół z Olszowa i Twardej).

Radosław Biniek (ur. w 1974 r. w Opocznie i tam zamieszkały) początkowo uczył się gry na akordeonie w szkole muzycznej. Bardziej jednak przypadło mu do gustu brzmienie harmonii trzyrzędowej, na której nauczył się grać jako samouk mając 16 lat, przejmując repertuar od muzyków z Zespołu Pieśni i Tańca „Tramblanka”. Następnie wstąpił do kapeli tego zespołu i gra w niej do dzisiaj. Radosław Biniek należy też do rodzinnej Kapeli Bińków, w której gra z matką – Haliną (skrzypce) i siostrą – Kamilą (klarnet, bęben i śpiew). Na co dzień gra na harmonii trzyrzędowej, 120-basowej, a okazjonalnie na harmonii 24-basowej, która należy do instrumentów zabytkowych, unikatowych. Potrafi grać również na skrzypcach, gitarze i saksofonie. Własnoręcznie wykonuje bębenki – jednostronne i dwustronne (ze stalką).
Bogusław Lipski (ur. 1950 Skórkowicach, gm. Żarnów, pow. opoczyński, zam. w Tomaszowie Mazowieckim) bębni od 1972 r. Początkowo zależał do Zespołu „Drygant”, potem grał w „Opoczniance”, a następnie przez wiele lat w „Tramblance”.

Zarówno kapela, jak i Roman Wojciechowski jako solista, odnieśli wiele sukcesów na scenach całego kraju, biorąc udział w festiwalach i przeglądach muzyki ludowej (Sieradz, Łódź, Bedlno, Bielowice, Dąbrowa Górnicza, Maurzyce i in.). Wielokrotnie zostali laureatami Ogólnopolskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą (2004, 2008, 2012, 2015, 2018, 2021). Ważnym elementem ich działalności jest udział w różnego typu wydarzeniach folklorystycznych, wśród nich: „Wszystkie Mazurki Świata”, „Zawieruchy Radomskie”, „Jarmark Jagielloński”, „Kiermasz pogranicza Kultur”, „Międzynarodowe Targi Sztuki Ludowej”, „Święto chleba”, „Dożynki Wojewódzkie”. Na co dzień muzycy współpracują z zespołami ludowymi regionu rawsko-opoczyńskiego, zapewniając oprawę muzyczną podczas regionalnych uroczystości, festiwali i konkursów. Kapela została zarejestrowana przez Polskie Radio i rozgłośnie lokalne; wystąpiła też w filmie „Zimna wojna” w reżyserii Pawła Pawlikowskiego oraz w programie TVP „Szlakiem Kolberga”. Za szczególne zaangażowanie w promocję lokalnej i regionalnej kultury kapela otrzymała Nagrodę Marszałka Województwa Łódzkiego. Roman Wojciechowski jest laureatem indywidualnej Nagrody im. Oskara Kolberga za zasługi dla kultury ludowej (2012), odznaki „Zasłużony działacz kultury” (2000) i srebrnej odznaki „Gloria Artis (2022).

 dr Ewa Sławińska-Dahlig

 

https://youtu.be/-Nm-fMSD0Zk