Elżbieta Kasznia
Rok przyznania nagrody:
2022
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Śpiew, muzyka, haft, plastyka dekoracyjna
Region:
Rozogi, Kurpie Zielone, woj. warmińsko-mazurskie
Elżbieta Kasznia to śpiewaczka i twórczyni ludowa wyróżniająca się wśród bogatego grona twórców ludowych Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Urodziła się w 1957 roku w Rozogach w rodzinie kurpiowskiej. Pieśni uczyła się od ciotek, sąsiadów i innych śpiewaczek i śpiewaków kurpiowskich z okolic Rozóg. Zaczęła występować na początku lat 80. XX w. jako członkini zespołu ludowego. Od roku 1988 występuje jako solistka. Jej repertuar to pieśni kurpiowskie o ciekawej treści literackiej, które wykonuje z zachowaniem oryginalnej wersji gwarowej i melodyjnej.
Elżbieta Kasznia jest wielokrotną laureatką przeglądów, festiwali i konkursów ludowych, prezentowała swoje umiejętności śpiewacze m.in. w Kazimierzu, Szczecinie, Nowogrodzie, Myszyńcu, Ostrołęce, Orzyszu, Węgorzewie, Szczytnie i Olsztynie, uzyskując liczne wyróżnienia i nagrody. Śpiewała w radiu BIS z okazji Jubileuszowego Roku Szymanowskiego i Teatrze Polskim w Warszawie (widowisko „Wielkanoc na Kurpiach”). Koncertowała w kraju oraz za granicą m.in. Niemcy (Festiwal Folkowy w Rudolstadt), Węgry, Ukraina.
Pieśni i piosenki w jej wykonaniu zamieszczono na płytach z muzyką ludową. Jej repertuar liczy kilkaset pieśni.. Brała udział w audycjach Radia Olsztyn: „Raz na ludowo”, „Polak śpiewa”, „Tradycje Kurpiowskie w Rozogach”.
Elżbieta Kasznia bierze udział w licznych warsztatach, podczas których prowadzi zajęcia ze sztuki ludowej Kurpi: wycinania wycinanek kurpiowskich, robienia kwiatów z bibuły bądź krepiny oraz haftowania elementów stroju ludowego. Wycina m.in. leluje, drzewka życia oraz motywy zwierzęce, roślinne i antropomorficzne (para kurpiowska). Wykonuje wielobarwne palmy wielkanocne, które wpisują się w wyjątkowy klimat uroczystości Niedzieli Palmowej na Kurpiach. W 2005 reprezentowała region warmińsko-mazurski we Włoszech, gdzie pokazała proces robienia palm wielkanocnych i kwiatów z bibuły.
Zajmuje się też haftowaniem strojów ludowych. Artystka należy do grona najbardziej znanych i cenionych twórczyń z Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Chętnie i aktywnie, zawsze w stroju kurpiowskim, uczestniczy w wielu imprezach, kiermaszach, targach organizowanych na terenie Kurpiowszczyzny, na których przekazuje swe umiejętności młodemu pokoleniu. W Gminnym Ośrodku Kultury w Rozogach prowadzi warsztaty śpiewu ludowego, uczy dzieci, młodzież i dorosłych. Upowszechnianie muzyki ludowej traktuje jako swój obowiązek.
Elżbieta Kasznia zdobyła niezliczoną ilość nagród w konkursach pieśni ludowej w regionie i poza nim. Za swoją działalność została doceniona zdobywając wiele nagród i odznaczeń. Najważniejsze z nich to: Statuetka Juranda za działalność i zasługi dla powiatu szczycieńskiego (2001), I miejsce w kategorii solistów – śpiewaków na 43. Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu (2009), została odznaczona odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2010). Dwukrotnie zdobyła nagrodę Grand Prix na VI Orzyskich Dniach Folkloru (2010) oraz na Jarmarku Kurpiowskim w Myszyńcu w tym samym roku. W 2017 roku otrzymała Statuetkę Kurpika w kategorii Ochrona Dziedzictwa Kulturowego (2017). Zajęła I miejsce na Międzynarodowym Jarmarku Folkloru Kultury Ludowej w Węgorzewie i otrzymała kwalifikację do Kazimierza (2018). Inne osiągnięcia to: II miejsce - Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu (2018), II miejsce – IV Turniej Muzyków Prawdziwych w Filharmonii w Szczecinie (2018), I miejsce- 43. Międzynarodowy Jarmark Folkloru w Węgorzewie w kat. Mistrz i uczeń i kwalifikacja do Kazimierza (2021), II nagroda na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu w kat. Mistrz i uczeń (2021), I miejsce w Konkursie Jawor u Źródeł Kultury - Radio Olsztyn (2021), Nagroda Specjalna - Jawor u Źródeł Kultury w Tokarni (2021), I miejsce w Konkursie Jawor u Źródeł Kultury - Radio Olsztyn (2022). Dwukrotnie (2017, 2019) zdobyła I miejsce w konkursie „Rękodzieło Wsi Kurpiowskiej im. Anny Kordeckiej”.
Elżbieta Kasznia należy do grupy śpiewaczej „Klonowskie Kurpsianki”, z którą nagrała płytę „Kurpiowskie Pieśni Leśne”.
Współpracuje z Muzeum Mazurskim w Szczytnie, Regionalnym Centrum Kultury Kurpiowskiej w Myszyńcu oraz Gminnym Ośrodkiem Kultury w Rozogach.
Karolina Lewandowska-Zając
Laureaci Nagrody 2022
- Kazimiera Balcerzak
- Stanisława Galica-Górkiewicz
- Elżbieta Kasznia
- Jan Puk
- Piotr Sikora
- Monika Wałach-Kaczmarzyk
- Elżbieta Wójtowicz
- Dionizjusz Czubala
- Bogumiła Nowicka
- Kapela Romana Wojciechowskiego
- Zespół Regionalny "Gorce" z Kamienicy
- Zespół "Waliszowianie" z Nowego Waliszowa
- Regionalne Centrum Kultury Kurpiowskiej im. ks. Władysława Skierkowskiego w Myszyńcu
- Towarzystwo Miłośników Kujaw w Radziejowie