dr Zofia Kwaśnicowa
Rok przyznania nagrody:
1977
Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej
Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja
Region:
Mazowieckie, Warszawa
Urodziła się w 1894 r. w Lublinie. Studiowała w Genewie, Petersburgu i Warszawie. Całe życie poświęciła pracy pedagogicznej ukierunkowanej na popularyzację tańców ludowych i narodowych. Prowadziła pionierskie badania tańców regionalnych, polegające na ustaleniu ich specyfiki i estetyki. W gronie najwybitniejszych polskich specjalistów, pracowała nad realizacją modeli tańca na Światową Wystawę w Paryżu 1937 r. (Kolekcja powróciła do Polski w 1989 r.). W tym samym wydała „Zbiór pląsów”, w którym zawarła opisy dwudziestu tańców z różnych regionów. Publikacja ta do dziś stanowi unikalne i bezcenne źródło wiedzy o autentycznych formach podstawowych tańców ludowych. Szczególna wartość „Zbioru pląsów” polega na tym, że obok rangi naukowej stanowią pierwowzór metodyki nauczania tańca ludowego w szkole.
Od 1922 r. pracowała jako pedagog w szkolnictwie podstawowym i średnim, a od 1929 r. jako wykładowca Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie, przemianowanego po wojnie na Akademię Wychowania Fizycznego. Była prekursorką idei obowiązkowego nauczania tańców ludowych w ramach wychowania fizycznego w szkołach średnich. Realizacja tej idei wymagała fachowego przygotowania nauczycieli i w tym celu Zofia Kwaśnicowa, jako kierownik Zakładu Tańców i Ćwiczeń Muzyczno-Ruchowych AWF, wprowadziła obowiązkowe nauczanie polskich tańców ludowych do programu studiów przyszłych nauczycieli wychowania fizycznego. Program ten z przerwami realizowany jest w AWF do dziś. Trwałą wartość naukową i dydaktyczną mają publikacje Zofii Kwaśnicowej, z których najważniejsze są oprócz ,,Zbioru pląsów” wydane w 1938 r. „Tańce narodowe” oraz „Próba ustalenia tez i kryteriów oraz wytyczne problematyki przy ocenie rozwojowego procesu polskiego tańca ludowego” (1959).
Zofia Kwaśnicowa zmarła w 1978 roku.
Aleksander Błachowski
Laureaci Nagrody 1977
- prof. Józef Burszta
- Jan Bzdęga
- Józefa Chaładaj
- Zygmunt Grabarski
- Stanisław Klejnas
- Edward Kołacz
- Scholastyka Krupowicz
- Adam Kuchta
- dr Zofia Kwaśnicowa
- Jan Lubomirski
- Stanisław Seweryński
- ks. dr Bernard Sychta
- Jan Tacina
- prof. Wanda Telakowska
- Anna Uliczka
- Władysław Walczak-Baniecki
- Zespół Regionalny im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy i jego kierowniczka Aniela Krupczyńska
- Zespół im. Józefa Bema z Budapesztu
- Zespół „Krakus” z Genk (Belgia)
- Zespół „Podhale” z Montrealu (Kanada)
- Zespół „Rzeszowiacy” z Chicago (USA)
- Zespół „Warszawa” z Dijon (Francja)