Stanisław Seweryński
Rok przyznania nagrody:
1977
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Rzeźbiarz. Garncarz
Region:
Świętokrzyskie, powiat skarżyski, Rędocin
Urodził się 24 VI 1903 r. w Rędocinie, od 1950 r. mieszkał w pobliskim Odrowążu. Naukę garncarstwa rozpoczął jako siedmiolatek w warsztacie Jana Krawczyńskiego, który około 1893 r. wyjechawszy z Ćmielowa założył nową osadę garncarską - Rędocin. Wkrótce dołączyli tu inni garncarze: Jan Kwapisz, Jan Szubartowski, Tomasz Wroński, Andrzej Rokita. Po śmierci Krawczyńskiego warsztat przejął A. Rokita, który ożenił się z siostrą Seweryńskiego. Przez kilka lat A. Rokita i S. Seweryński pracowali razem. W 1950 r. S. Seweryński zamieszkał w Odrowążu i tam założył własny warsztat stając się członkiem Cepeliowskiej Spółdzielni Garncarskiej „Chałupnik” z siedzibą w Iłży. Na zamówienia Spółdzielni oraz muzeów i osób prywatnych wykonywał pełne zestawy tradycyjnych naczyń: garnki, formy do ciast, misy, dwojaki, szabasówki, dzbany, flakony itp., a także różnorodne figurki, przy wyrobie których wykazał nadzwyczajne uzdolnienia plastyczne. Rozpoczął od lepienia figurek ptaszków (koguty, pawie, indory) i zwierząt, z których największą popularnością cieszyły się baranki wielkanocne. Były też niedźwiedzie, koniki, jeże, a także wodne gwizdawki, okaryny i skarbonki. Tworzył figurki ludzi wiejskich i ,,świątki”. Szczególnie piękne były figury Chrystusa Frasobliwego, Krucyfiksy i Pieta, którym potrafił nadać własny, indywidualny wyraz artystyczny. Biorąc udział w konkursach tematycznych wykonywał figurki postaci historycznych np. M. Kopernika, J. Słowackiego, A. Mickiewicza.
Zarówno naczynia jak i rzeźby zdobił polewą w kolorach żółto-brązowych i zielonkawych. Po raz pierwszy brał udział w wystawie ceramiki ludowej w Iłży w 1962 r. Później wielokrotnie uczestniczył w konkursach i wystawach sztuki ludowej w Kielcach, w tym, w konkursach ludowej sztuki sakralnej regionu świętokrzyskiego organizowanych corocznie przez PAX i Veritas w Kielcach, a także w Końskich, Szydłowcu, Krakowie, Iłży. Kilkakrotnie uczestniczył w konkursach i wystawach ogólnopolskich, jak np. ,,M. Kopernik” – Toruń 1973, „Wielcy Polacy” - Toruń 1975, „Wojsko Polskie” - Warszawa 1976, „Twórczość ludowa dla dziecka” – Toruń 1976, i in. zdobywając nagrody i wyróżnienia. Uczestniczył w kilkunastu imprezach folklorystycznych i targach sztuki ludowej w Słupi Nowej (Dymarki Świętokrzyskie), Płocku, Krakowie, Warszawie, Kielcach, Chęcinach, w Kazimierzu Dolnym i in. Był członkiem STL, stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki; odznaczony wieloma dyplomami CPLiA i innych Stowarzyszeń i Instytucji Kulturalno-Oświatowych..
Prace S. Seweryńskiego gromadzone w zbiorach muzealnych (Warszawa, Kraków, Kielce, Toruń, Radom, Płock, Łódź i in.), często były eksponowane na wystawach stałych i czasowych. Trafiły też do kolekcji zagranicznych.
Stanisław Seweryński zmarł w 1992 roku.
Marian Pokropek
Laureaci Nagrody 1977
- prof. Józef Burszta
- Jan Bzdęga
- Józefa Chaładaj
- Zygmunt Grabarski
- Stanisław Klejnas
- Edward Kołacz
- Scholastyka Krupowicz
- Adam Kuchta
- dr Zofia Kwaśnicowa
- Jan Lubomirski
- Stanisław Seweryński
- ks. dr Bernard Sychta
- Jan Tacina
- prof. Wanda Telakowska
- Anna Uliczka
- Władysław Walczak-Baniecki
- Zespół Regionalny im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy i jego kierowniczka Aniela Krupczyńska
- Zespół im. Józefa Bema z Budapesztu
- Zespół „Krakus” z Genk (Belgia)
- Zespół „Podhale” z Montrealu (Kanada)
- Zespół „Rzeszowiacy” z Chicago (USA)
- Zespół „Warszawa” z Dijon (Francja)