Adam Kuchta
Rok przyznania nagrody:
1977
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Wykonawca instrumentów ludowych. Muzyka. Instrumentalista
Region:
Małopolskie, powiat tatrzański, Podhale, Bukowina Tatrzańska
Adam Kuchta urodził się 23 września 1935 roku w Bukowinie Tatrzańskiej, tam też mieszkał. Wychowany przez matkę i krewnych (ojciec zginął jako lotnik polskiego dywizjonu w Anglii w czasie II wojny światowej). Przejawiał wyjątkowe zdolności artystyczne i pobierał wszechstronne nauki gry na instrumentach, tańca, metaloplastyki i obróbki skóry, od znanych i cenionych na Podhalu twórców ludowych: Bronisławy Koniecznej, Józefa Bigosa, Józefa Pitoraka. Jako 12-letni uczeń grał w kapeli szkolnej. Był multiinstrumentalistą w Zespole Pieśni i Tańca „Podhale”: grał na gęślach, basach, skrzypcach, dudach, piszczałkach i rogach. Z Zespołem wyjeżdżał na liczne występy krajowe i zagraniczne, m.in. do ZSRR, Francji, Belgii, Holandii, Czechosłowacji, Węgier, USA. Jako solista często uczestniczył w międzynarodowych festiwalach „Jesień Tatrzańska” oraz występował na imprezach folklorystycznych jak np. ,,Sabałowe Bajania”, ,,Bukowińskie Zapusty”. W 1969 i 1970 roku zdobywał I nagrody. Chętnie uczestniczył w tradycyjnych świętach i obrzędach góralskich oraz w amatorskim ruchu artystycznym w Gminnym Ośrodku Kultury w Bukowinie. Adam Kuchta był nie tylko uzdolnionym instrumentalistą, ale także wykonawcą i kolekcjonerem regionalnych instrumentów muzycznych. Poszerzał swoją wiedzę poprzez czerpanie z materiałów i wzorów muzealnych, z których często korzystał. Innowacyjność i perfekcyjne opanowanie warsztatu, doprowadziło go do stworzenia własnego, charakterystycznego stylu. Na zamówienia Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu i Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu oraz Muzeów Etnograficznych w Krakowie i Warszawie wykonał kilka instrumentów góralskich, głównie dud, gęśli, piszczałek, skrzypiec. W 1972 roku otrzymał I nagrodę za dudy wykonane na Konkurs Sztuki Ludowej Podhala, Spisza, Pienin i Orawy w Nowym Targu.
Był uzdolnionym metaloplastykiem, wykonywał spinki, klamry, noże, guzy do pasów bacowskich. Zajmował się zdobnictwem w skórze wyrabiając pasy bacowskie, torby, drobną galanterię skórzaną. Od 1957 r. współpracował z Cepelią. Od roku 1972 był członkiem STL, należał do PTTK i Związku Podhalan. Umiejętności muzyczne i plastyczne przekazywał młodszemu pokoleniu: dwóm synom i młodzieży z Bukowiny i innych wsi Podhala. Był artystą bardzo aktywnym, lubianym i cenionym, wielokrotnie nagradzanym. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. Był stypendystą Ministerstwa Kultury i Sztuki. Ukazało się wiele poświęconych mu artykułów w czasopismach, był bohaterem audycji radiowych i telewizyjnych.
Adam Kuchta zmarł w 2003 roku.
Marian Pokropek
Laureaci Nagrody 1977
- prof. Józef Burszta
- Jan Bzdęga
- Józefa Chaładaj
- Zygmunt Grabarski
- Stanisław Klejnas
- Edward Kołacz
- Scholastyka Krupowicz
- Adam Kuchta
- dr Zofia Kwaśnicowa
- Jan Lubomirski
- Stanisław Seweryński
- ks. dr Bernard Sychta
- Jan Tacina
- prof. Wanda Telakowska
- Anna Uliczka
- Władysław Walczak-Baniecki
- Zespół Regionalny im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy i jego kierowniczka Aniela Krupczyńska
- Zespół im. Józefa Bema z Budapesztu
- Zespół „Krakus” z Genk (Belgia)
- Zespół „Podhale” z Montrealu (Kanada)
- Zespół „Rzeszowiacy” z Chicago (USA)
- Zespół „Warszawa” z Dijon (Francja)