Zygmunt Grabarski
Rok przyznania nagrody:
1977
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Szopkarz
Region:
Małopolskie, Kraków
Zygmunt Grabarski urodził się 1912 roku w Liszkach k/Krakowa. Już jako młody chłopiec przejawiał duże zdolności plastyczne. Zajmował się oprawą plastyczną rodzinnego zespołu kolędniczego i teatralnego.
Szopki Zygmunt Grabarski zaczął wykonywać po 1960 roku. Wcześniej malował obrazy, potem rzeźbił w drewnie. Na co dzień był mechanikiem z dyplomem ukończenia szkoły technicznej. Pracował w Zakładach Teletechnicznych, potem w teatrze ,,Groteska”. Przez następne 16 lat pracował jako modelarz w Spółdzielni „Pomoc” wykonując modele lalek oraz formy do ich wykonania.
Z zainteresowaniem Zygmunt Grabarski obserwował krakowskie konkursy szopek organizowane corocznie przez Muzeum Historyczne m. Krakowa. Swoją pierwszą szopkę twórca budował przez cały rok. Była to szopka prawie 1,5 metrowej wysokości, trójwieżowa, z środkową wieżą wzorowaną na wieży Kościoła Mariackiego, z obszerną sceną z figurkami umieszczoną na rozbudowanej pierwszej kondygnacji. Drewniana konstrukcja oklejona została różnokolorowym staniolem, dodatkowo spatynowanym w celu uzyskania lepszych efektów plastycznych. Po raz pierwszy artysta wziął udział w krakowskim konkursie szopek w 1961 roku, zajmując II miejsce. Przez kolejne 18 lat, co roku przygotowywał na konkurs kolejną szopkę, z których największa miała 8,53 m. wysokości a najmniejsza została umieszczona w butelce. Dwanaście razy otrzymywał pierwsze nagrody, czterokrotnie drugie. Większość wykonywanych przez Zygmunta Grabarskiego szopek trafiła do zbiorów muzealnych: Muzeum Historycznego i Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz do zbiorów zagranicznych: we Francji, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.
Artysta należał do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Odznaczony został Złotą Odznaką „Za pracę społeczną dla miasta Krakowa”.
Zygmunt Grabarski zmarł w 1984 roku w Krakowie.
Marian Pokropek
Laureaci Nagrody 1977
- prof. Józef Burszta
- Jan Bzdęga
- Józefa Chaładaj
- Zygmunt Grabarski
- Stanisław Klejnas
- Edward Kołacz
- Scholastyka Krupowicz
- Adam Kuchta
- dr Zofia Kwaśnicowa
- Jan Lubomirski
- Stanisław Seweryński
- ks. dr Bernard Sychta
- Jan Tacina
- prof. Wanda Telakowska
- Anna Uliczka
- Władysław Walczak-Baniecki
- Zespół Regionalny im. Jana Malinowskiego ze Szczawnicy i jego kierowniczka Aniela Krupczyńska
- Zespół im. Józefa Bema z Budapesztu
- Zespół „Krakus” z Genk (Belgia)
- Zespół „Podhale” z Montrealu (Kanada)
- Zespół „Rzeszowiacy” z Chicago (USA)
- Zespół „Warszawa” z Dijon (Francja)