Czesława Marchewka
Rok przyznania nagrody:
2000
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka dekoracyjna i obrzędowa. Rękodzieło. Tkaczka. Hafciarka
Region:
Mazowieckie, Kurpie, Kadzidło
Czesława Marchewka urodziła się w 1944 roku w Tatarach, mieszka zaś w Kadzidle. Pochodzi ze znanej i bardzo zasłużonej dla kultury ludowej rodziny Konopków. Od najmłodszych lat wzrastała w duchu poszanowania regionalnych, kurpiowskich tradycji. Jako młoda dziewczyna pracowała w spółdzielni Cepeliowskiej „Kurpianka” w Kadzidle, gdzie zajmowała się tkactwem i haftem.
Twórczyni wykonuje wycinanki oparte na tradycyjnym kurpiowskim wzornictwie (np. „gwiazdy” i „leluje”, które wyróżniają się doskonałą kompozycją i kolorystyką oraz starannością wykonania), palmy wielkanocne, bukiety z bibułki, kurpiowskie „kierece” i ptaszki.
Laureatka bierze udział w konkursach sztuki ludowej od 1967 roku, m.in. w Ostrołęce (1967 i 1972), Płocku (1970), Łysym (1976 i 1977 – nagroda za palmy wielkanocne; 1980 – wyróżnienia za bukiety i kierece), Myszyńcu (1993 i 1994), Sierpcu (1996 – nagroda w konkursie „Boże Narodzenie – Tradycja i Współczesność”), Ostrołęce (1998 – nagroda za kierece), Węgorzewie (1999). Prezentowała również kurpiowską sztukę ludową w Holandii, Szwecji i Turcji. Uczestniczyła w warsztatach organizowanych przez Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, podczas których przekazywała swoje umiejętności artystyczne oraz wiedzę o kulturze tradycyjnej regionu dzieciom i młodzieży. Prace artystki, która jest członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych, znajdują się w muzealnych kolekcjach etnograficznych w Ostrołęce, Warszawie, Łomży, Płocku i Toruniu.
Ważnym etapem w jej życiu artystycznym była działalność w Zespole Regionalnym „Kurpianka”, w którym była zaliczana do najlepszych tancerek. Z zespołem występowała wielokrotnie w kraju (w Płocku, Gdyni, Krakowie, Lublinie, Chełmie Lubelskim, Warszawie, Wrocławiu, Opolu) oraz zagranicą (w Niemczech, Rosji, Belgii, Holandii, Jugosławii).
Czesława Marchewka otrzymała Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury” za całokształt pracy twórczej w 1999 roku.
Barbara Zagórna-Tężycka
Laureaci Nagrody 2000
- Teodor Biegun
- Bronisława Bednarek
- Halina Fijołek
- Stanisław Głaz
- Marianna Gumiela
- Czesława Marchewka
- Czesława Rowicka
- Franciszka Kaczmarek i Eugeniusz Kaczmarek
- Józef Chojnacki
- Wawrzyniec Hubka
- Kapela Jana Karpiela-Bułecki z Zakopanego
- Zespół „Kocudzanki” z Kocudzy I
- Zespoły Śpiewacze „Bandysie” i „Dłudzonki” z Kurpiowskiego Zespołu „Czarniacy” z Czarni
- Zespół Regionalny „Cepelia Fil Wilamowice” – Wilamowice
- Zespół Góralski „Hamernik” – Nowohuckie Centrum Kultury w Krakowie
- Zespół Pieśni i Tańca Akademii Rolniczej w Lublinie
- Władysław Ogrodziński
- Józef Wiktor Vaina
- Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie
- Muzeum Orawski Park Etnograficzny Zubrzyca Górna