Marianna Gumiela
Rok przyznania nagrody:
2000
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Muzyka. Śpiewaczka
Region:
Lubelskie, powiat włodawski, Sumin
Marianna Gumiela urodziła się w 1919 roku w Szarowoli, mieszkała zaś w Suminie. Artystka i jej mąż Władysław pochodzili z muzykalnych rodzin i swoje dzieci również wychowali w poszanowaniu tradycji, przede wszystkim zaś muzyki i śpiewu. Marianna Gumiela w prostych słowach najlepiej i najpełniej oddała swój stosunek do tych dziedzin sztuki:
„(…)Od młodości pasałam krowy. Zuzela kukała, a ja śpiewałam: zuzeli, lasowi, dziewczynom, chłopakom. Było nas w domu czworo: trzy siostry i jeden brat. Jak byłam młoda, wchodziłam za piec i słuchałam jak śpiewają prządki lub pierzaczki. Szarowola – wieś nie duża, cztery kilometry. Zimą wybierano dużą chałupę na tańce, jeden grał na organce, inni tańczyli, wesoło było. Ukończyłam cztery klasy szkoły podstawowej. Miałam 22 lata, jak wyszłam za mąż. Lubię śpiewać. Do dziś śpiewam. Mam sześciu synów i jedna córkę. Dzieci, jak ich siedmioro – wszyscy muzykalni. Śpiewać to dla mnie potrzeba, lubię to. Lubię przyśpiewki smutne i wesołe. Czasami na weselach, podczas mojego śpiewania orkiestra stawała.
Do śpiewania jestem pierwsza, ale już nie te siły i zdrowie nie pozwala. Takiej melodii już się nie wyda jak za młodu. W naszym domu wszyscy śpiewali, szczególnie tato. Naśpiewałam się dzieciom brata, siostry i swoim, byłam najmłodsza. Przypominam sobie, jak z jedną z kobiet pasłam krowy, ona była macocha. Kiedyś zaśpiewałam piosenkę o macosze, to się aż popłakała. I teraz chce mi się śpiewać przy kuchni, przy garnkach, w polu. Taka już się śpiewająca urodziłam(…)” – relacja Marianny Gumieli, cyt. wg pracy magisterskiej jej syna, Mariana Gumieli, pt. „Pieśni ludowe w wykonaniu Marianny Gumieli”.
Laureatka była skarbnicą wiedzy o dawnym repertuarze pieśni z regionu lubelskiego. Zaczęła je wykonywać na wojewódzkich przeglądach w Tomaszowie Lubelskim i Zamościu. Brała udział w spotkaniach folklorystycznych w Warszawie, Krakowie, Płocku, podczas których, za pieśni pogrzebowe, ballady i kołysanki, otrzymała nagrody i wyróżnienia. Na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą otrzymała „Srebrną Basztę” (1976), „Złotą Basztę” (1978) oraz II nagrodę (1996).
Archiwalne nagrania śpiewu Marianny Gumieli znajdują się w zbiorach UMCS w Lublinie i Muzeum Okręgowego w Zamościu (zachowało ono notacje tekstów i melodii w postaci „Zbioru pieśni ludowych”). W 1997 roku artystka otrzymała odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”. Była członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych.
Marianna Gumiela zmarła w 2003 roku.
Barbara Zagórna-Tężycka
http://www.muzykaroztocza.pl/muzyka/39/name/Marianna+Gumiela.html
Laureaci Nagrody 2000
- Teodor Biegun
- Bronisława Bednarek
- Halina Fijołek
- Stanisław Głaz
- Marianna Gumiela
- Czesława Marchewka
- Czesława Rowicka
- Franciszka Kaczmarek i Eugeniusz Kaczmarek
- Józef Chojnacki
- Wawrzyniec Hubka
- Kapela Jana Karpiela-Bułecki z Zakopanego
- Zespół „Kocudzanki” z Kocudzy I
- Zespoły Śpiewacze „Bandysie” i „Dłudzonki” z Kurpiowskiego Zespołu „Czarniacy” z Czarni
- Zespół Regionalny „Cepelia Fil Wilamowice” – Wilamowice
- Zespół Góralski „Hamernik” – Nowohuckie Centrum Kultury w Krakowie
- Zespół Pieśni i Tańca Akademii Rolniczej w Lublinie
- Władysław Ogrodziński
- Józef Wiktor Vaina
- Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie
- Muzeum Orawski Park Etnograficzny Zubrzyca Górna