Orkiestra Dęta ze Zdziłowic powstała w 1932 roku przy jednostce Ochotniczej Straży Pożarnej w Zdziłowicach. Założył ją Józef Dudka po powrocie z wojska, w którym, jako dobry skrzypek, szybko nauczył się gry na instrumentach dętych. W latach 40. prowadzenie orkiestry przejął jego syn Bronisław, który podczas służby wojskowej grał na trąbce w Orkiestrze Reprezentacyjnej Wojska Polskiego. Pozostali synowie Józefa – Leon i Tadeusz – również byli członkami zdziłowickiej orkiestry. Ponieważ wszyscy bracia równolegle grali w słynnej w regionie kapeli Dudków, roztoczańska muzyka skrzypcowa przenikała do repertuaru orkiestry, dzięki czemu do dziś znaleźć w nim można tradycyjne podróżniaki, oberki czy polki, często grywane bez użycia nut i w taki sposób przekazywane. Uzupełniają go nieodłączne fokstroty, walczyki czy tanga, a różnorodność stylów łączy taneczny mianownik, gdyż jako jedna z nielicznych w kraju, orkiestra ze Zdziłowic wciąż gra do tańca na potańcówkach oraz weselach. Warto też wspomnieć, że zdziłowicka orkiestra grywa do dziś podczas uroczystości pogrzebowych oraz uroczystości religijnych w swoim regionie. Jej repertuar, wraz z unikatową manierą wykonawczą, był przekazywany kolejnym pokoleniom muzyków orkiestry, przez długie lata wywodzącym się z niezwykle muzykalnej społeczności wsi. Styl grupy, ugruntowany przez lata, jest absolutnie wyjątkowy w skali ogólnopolskiej, a wiele utworów nie jest i nie było wykonywanych przez żadną inną orkiestrę w naszym kraju.

Orkiestra Dęta ze Zdziłowic to zespół wyjątkowy, świadomie pielęgnujący dawny repertuar i manierę wykonawczą oraz reprezentujący w tej materii absolutne mistrzostwo podparte wielopokoleniowym doświadczeniem.

Instrumentarium kapeli tworzą klarnety, sakshorny (altowe, tenorowe i barytonowe), kornety, tuba oraz baraban.

Orkiestrę można było usłyszeć m.in. na Jarmarku Jagiellońskim oraz festiwalu Kody w Lublinie, festiwalu Wszystkie Mazurki Świata w Warszawie czy Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu. Skład występował również w spektaklu „Orszak weselny/Żałobny rapsod“ Jacka Hałasa i Darka Błaszczyka oraz brał udział w licznych warsztatach muzyki tradycyjnej organizowanych w ramach festiwalu Fanfara (Roztocze), festiwalu Rozstajne Drogi (Roztocze), a także w Ambasadzie Muzyki Tradycyjnej (Warszawa).

W ostatnich latach członkowie orkiestry przekazują swój repertuar i umiejętności członkom Warszawsko-Lubelskiej Orkiestry Dętej – muzycznego kolektywu zaangażowanego w działania animacyjne i edukacyjne w regionie Roztocza.

Obecny skład orkiestry współtworzą mieszkańcy Zdziłowic oraz okolicznych wsi:
Eugeniusz Skrzypek (kapelmistrz) – klarnet
Henryk Pizoń – klarnet
Mirosław Sprawka – kornet
Lech Ciszek – kornet
Józef Kędziora – sakshorn altowy
Stanisław Rakuś – sakshorn altowy
Janusz Wnuk – sakshorn tenorowy
Władysław Kowalczyk – sakshorn barytonowy
Józef Sosnówka – tuba
Henryk Pudło – barban

Piotr Baczewski / Filip Majerowski