Filomena Krupowicz
Rok przyznania nagrody:
2007
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Tkaczka
Region:
Podlaskie, Janów Podlaski
Filomena Krupowicz urodziła się w 1941 r. w Cieśniskach Wielkich, w rodzinie chłopskiej. Mając dwadzieścia lat wyszła za mąż, zamieszkała w Janowie Podlaskim i wówczas w domu teściowej, znanej tkaczki, Scholastyki Krupowicz poznała warsztat i technikę wykonywania tkanin podwójnych. Wykonywanie dwuosnowowych dywanów stało się życiową pasją Filomeny Krupowicz, nieodzownym i koniecznym uzupełnieniem codziennego życia i zajęć w gospodarstwie rolnym i rodzinie. Od 1977 r. artystka rozpoczęła stałą współpracę ze Spółdzielnią „Cepelia” w Białymstoku. Artystka należy do grona najzdolniejszych tkaczek, kultywujących janowskie tradycje rękodzielnicze. Tkaniny dwuosnowowe, „podwójne” stanowią jedno z ciekawszych zjawisk współczesnej twórczości ludowej. Wykonywane są z wełnianej przędzy, wytwarzane na poziomych krosnach, splotem płóciennym przy użyciu dwóch wątków i dwóch osnów, o zgeometryzowanym, dwukolorowym wzorze, gdzie lewa strona jest odwrotnością prawej (po obu stronach tkaniny uzyskuje się jednakowy w kształcie wzór, różny pod względem kolorystycznym).
Jej prace świadczą o doskonałych umiejętnościach technicznych i wyobraźni artystycznej. Sama przygotowuje materiał, dobiera odpowiednią przędzę wełnianą, czyści ją, farbuje barwnikami anilinowymi i naturalnymi. Wykonuje dywany o bogatym wzornictwie, motywach roślinnych, zoo- i antropomorficznych. Jej prace to tkaniny artystyczne, doskonale skomponowane, o szlachetnej kolorystyce, umiejętnym zastosowaniu tradycyjnych motywów zdobniczych (gwiazdy, rombu, listka, gałązki winnej latorośli i korowodu weselnego) i przedstawień tematycznych inspirowanych przyrodą i wiejskim życiem.
Filomena Krupowicz jest laureatką wielu konkursów w rodzimym środowisku wytrawnych tkaczek podlaskich w Janowie i Białymstoku oraz konkursów ogólnopolskich m.in.: w Warszawie (I nagroda „Wojsko Polskie w sztuce Ludowej” 1984), Toruniu, Radomiu (III nagroda w konkursie „Życie i twórczość Jana Kochanowskiego” 1984), Częstochowie (Nagroda Prezydenta Częstochowy za tkaninę „Wesele” 2003), Lublinie (I nagroda w konkyrsie „A to Polska właśnie” 2005). Jej prace znalazły trwałe miejsce w zbiorach muzealnych (w Muzeum Podlaskim, Muzeum Wojska Polskiego w Białymstoku, Lublinie, Radomiu, Toruniu, Częstochowie) oraz szerokie zainteresowanie kolekcjonerów polskich i zagranicznych.
Pracownia tkacka Filomeny Krupowicz, podobnie jak miejsca twórczości wielu innych podlaskich artystów ludowych, współtworzy Szlak Rękodzieła Ludowego Podlasia. Działając w Stowarzyszeniu Miłośników Tkactwa Dwuosnowowego, artystka umożliwia poznanie wszystkim zainteresowanym (przede wszystkim uczestnikom programów edukacji regionalnej i turystom) techniki, estetycznych kanonów i walorów tkanin podlaskich, które zajmują szczególną pozycję w polskim tkactwie ludowym.
W 1986 r. została odznaczona Srebrną Odznaką Zasłużony Białostocczyźnie.
/red.K.M./
Laureaci Nagrody 2007
- Krystyna Cieśluk
- Adam Szczepanik
- Jan Karpiel-Bułecka
- Janina Kowalczuk
- Anna Stopka-Słowińska
- Filomena Krupowicz
- Irena Ostaszyk
- „Grodziszczoki” Kapela z Grodziska Dolnego
- Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Lachy” z Nowego Sącza
- Regionalny Zespól Śpiewaczy „KRESOWIANKA” z Letnina
- Bronisław Kurek
- Anna Borucka-Szotkowska
- Małgorzata Dziurowicz-Kaszuba
- Marco Querel