Zespół Śpiewaczy "Sielanki"
Rok przyznania nagrody:
2019
Kategoria:
Kategoria IV: Zespoły folklorystyczne
Dziedzina:
Muzyka. Taniec
Region:
Sielec, pow. chełmski, woj. lubelskie
Zespół „Sielanki” z Sielca jest najdłużej działającą grupą śpiewaczą na terenie gminy Leśniowice, gdzie pod patronatem Samorządowego Ośrodka Kultury działają także zespoły ludowe: „Kumowianki” z Kumowa i „Rakołupianki” z Rakołup.
Wieś Sielec położona jest przy szosie Chełm - Wojsławice, w dolinie rzeki Krzywólki. Wieś zasiedlają rodowici mieszkańcy Sielca, rodziny przybyłe z Ukrainy i z okolicy Leśniowic.
Działalność kulturalną w Sielcu w dziedzinie folkloru muzycznego rozpoczęło Koło Gospodyń Wiejskich już w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Kierujące KGW Janina Dąbrowska i Krystyna Pawliczuk doprowadziły do utworzenia w 1976 r. zespołu śpiewaczego „Sielanki” skupiającego na początku 12 członkiń. Od ponad dwudziestu lat funkcję kierownika zespołu sprawuje Franciszka Bydychaj. Aktualnie w skład zespołu wchodzą: Halina Staniuk, Danuta Drogomirecka, Maria Dutkiewicz, Emilia Gryniuk, Klaudia Palczyńska.
Działalność artystyczna członkiń zespołu prezentowana jest zarówno w środowisku lokalnym wsi Sielec i gminy Leśniowice oraz na wielu przeglądach i festiwalach folklorystycznych regionalnych i krajowych (np. podczas festiwalu w Kazimierzu czy Bukowinie Tatrzańskiej). Poza kontynuowaniem tradycji muzycznych, śpiewaczych, obrzędowych zespół angażuje się w organizację uroczystości religijnych, świąt lokalnych oraz w działania edukacyjne popularyzujące ludową wytwórczość w zakresie plastyki zdobniczej i obrzędowej. Członkinie zespołu wykonują wieńce dożynkowe, palmy, pisanki oraz podtrzymują regionalne tradycje kulinarne. Podczas spotkań z młodzieżą szkolną przekazują wiedzę o dawnych zwyczajach i obrzędach praktykowanych w okolicach wsi Sielec.
Repertuar Zespołu „Sielanki” łączy tradycje śpiewacze okolic Leśniowic z pieśniami kresowymi pochodzącymi z prawej strony Bugu. Wykonywane utwory to dłuższe opowieści o temacie historycznym, religijnym, miłosnym, także pieśni dworskie, które przekazała Anna Piskorska, pracująca przed wojną w dworze Rzewuskich w Sielcu.
Ponad czterdziestoletni okres działalności zespołu sprzyja zachowaniu kultury tradycyjnej w zakresie treści i praktyki wykonawczej folkloru pieśniowego, obrzędów i zwyczajów pogranicza kresowego. Znamiennym przykładem kontynuacji śpiewu kresowego jest repertuar Franciszki Bydychaj, przejęty przez nią od matki (kierowniczka zespołu urodziła się w 1939 r. w Kątach koło Lubomla na wschodnich kresach a w 1945 r. osiedliła się wraz z całą rodziną w Sielcu).
Dzięki talentowi i wytężonej pracy śpiewaczek, reprezentujących ostatnie pokolenie wykonawczyń znających oryginalne treści, styl i gwarę, przetrwały te unikatowe formy pieśni kresowych.
„Sielanki” zdobyły wiele nagród podczas licznych konkursów i przeglądów (np. w Przeglądach Zespołów Śpiewaczych Powiatu Chełmskiego, Przeglądzie Kolęd i Szczodrywek w Dorohusku, Międzypowiatowym Festiwalu Zespołów Śpiewaczych w Werbkowicach, Regionalnym Przeglądzie Piosenki i Przyśpiewki Ludowej w Rejowcu). Po eliminacjach powiatowych i wojewódzkich, zespół kilkakrotnie zakwalifikował się do udziału w Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym, gdzie otrzymał nagrody i wyróżnienia (w 1993 III nagroda, 1997 wyróżnienie, 2002 I nagroda, 2006 III nagroda, natomiast w 2016 r. otrzymał nagrodę główną „Basztę”).
W 2009 r. ukazała się publikacja Tradycyjne pieśni polskie z obu stron Bugu zawierająca transkrypcje wybranych pieśni wykonywanych przez Zespół Śpiewaczy „Sielanki” z Sielca.
Laureaci Nagrody 2019
- Anna Andruszkiewicz
- Marianna Bączek
- Czesław Węglarz
- Wiesława i Marian Łobozowie
- Lilia Sola
- Andrzej Wojtczak
- Jan Czarnecki
- Kapela Ludowa Zastawnych
- Łemkowski Zespół Pieśni i Tańca "Kyczera"
- Zespół Śpiewaczy "Sielanki"
- Elżbieta Krzyżaniak-Miller, Agata Skrukwa
- Towarzystwo Bambrów Poznańskich
- Towarzystwo Ochrony i Promocji Zawodów Ginących