Zuzanna Gwarek
Rok przyznania nagrody:
1989
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Koronkarka
Region:
Śląskie, powiat cieszyński, Koniaków
Zuzanna Gwarek (Legierska) urodziła się w 1930 roku, mieszkała w Koniakowie. Pracowała na własnym gospodarstwie i dodatkowo zajmowała się wyrobem koronek.
Koronkarstwa nauczyła ją matka Maria Legierska. W 1966 roku z inicjatywy Cepelii-Spółdzielni „ARW” i Wydziału Kultury powiatu cieszyńskiego założono w chacie artystki Twórczą Izbę Regionalną poświęconą koronkarstwu beskidzkiemu. Zuzanna Gwarek z powodzeniem kontynuowała rodzinne tradycje wykonując koronki o wzornictwie z okresu międzywojennego wzbogacając je o nowe rozwiązania i ornamentykę przez siebie opracowaną. Do tradycyjnych wyrobów wykonywanych przez twórczynię należą kołnierzyki, czepce, wstawki do stroju i bielizny, z nowszych: serwetki i obrusy różnej wielkości i kształtu, rękawiczki, bluzki, spódnice i suknie. Wyroby Zuzanny Gwarek wyróżniają się starannym wykonaniem i piękną kompozycją motywów zdobniczych.
Koronkarka przez wiele lat współpracowała z Cepelią, muzeami i stowarzyszeniami kulturalnymi. Brała udział w konkursach i wystawach sztuki ludowej, m. in w Cieszynie, Żywcu, Bielsku-Białej, Bytomiu, Katowicach, Lublinie, Krakowie i Warszawie zdobywając nagrody i wyróżnienia. W ogólnopolskim konkursie zorganizowanym przez Stowarzyszenie Twórców Ludowych „Polska – nasz dom” (1984 r.) zdobyła I nagrodę w dziedzinie koronkarstwa.
Wielokrotnie uczestniczyła w kiermaszach sztuki ludowej i w różnych imprezach folklorystycznych (Cieszyn, Bielsko-Biała, Kraków, Warszawa, Kazimierz Dolny, Płock) prezentując nie tylko własne wyroby, ale również piękny strój ludowy. Była uzdolnioną tancerką i śpiewaczką należącą do Zespołu Pieśni i Tańca „Koniaków”, w którym sprawowała pieczę nad zachowaniem autentycznego, tradycyjnego stroju ludowego. Z Zespołem wyjeżdżała na różnorodne festiwale krajowe i zagraniczne. Koronki Zuzanny Gwarek zdobią Izbę Regionalną w Koniakowie, znajdują się także w zbiorach wielu muzeów.
Zuzanna Gwarek zmarła 19 listopada 2015 roku.
Marian Pokropek
Laureaci Nagrody 1989
- Bazyli Albiczuk
- Julian Brzozowski
- Janina Buraczyk
- Stanisława Dąbrowska
- Zuzanna Gwarek
- Stanisław Korpa
- Władysław Baranowski
- Jan Hołubowski
- Maria Orlik i Władysław Orlik
- Jan Kacwin
- Zespół Pieśni i Tańca „Poiana” z Piławy Dolnej
- Zespól Śpiewaczy „Pogranicze” z Szypliszk
- Jerzy Lipka
- Janina Marcinkowa
- Piotr Świerc
- Zespół Pieśni i Tańca „Nasz Balet” z Argentyny
- Zespół Pieśni i Tańca „Krakowiacy” z Reims (Francja)
- Zespół Pieśni i Tańca Towarzystwa „Kultura i Tradycja” z Curcelles les Lens (Francja)
- Zespól Tańca „Echo z Polski” z Toledo (USA)
- Danuta Collin
- Helena Śliwka
- Jadwiga Hirt