Kazimiera Walczak
Rok przyznania nagrody:
1988
Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej
Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja
Region:
Lubelskie, Lublin
Urodziła się w Żmerynce koło Winnicy. Dzieciństwo i lata młodzieńcze spędziła na wsi lubelskiej, gdzie przez wiele lat jej matka pracowała jako nauczycielka. Średnią szkołę (Przemysłowo-Handlową) ukończyła w Lublinie w 1935 r. Od 1936 r. zamieszkała z matką w Lublinie, gdzie do 1938 r. pracowała jako kasjerka w przedsiębiorstwach handlowych. W 1938 r. rozpoczęła pracę jako sekretarka i księgowa w lubelskim Związku Teatrów i Chórów Ludowych. Praca ta od razu stała się dla niej źródłem dużej satysfakcji. Stały kontakt z ludźmi kultury okazał się być jej powołaniem. Poza pracą biurową uczestniczyła w działalności Amatorskiego Koła Studenckiego KUL-u, gdzie wystąpiła po raz pierwszy na scenie w widowisku obrzędowym „Wesele lubelskie” wyreżyserowanym przez prof. B. Nycza. Warto dodać, że jednocześnie brała aktywny udział w działalności teatru kukiełkowego, którego reżyserem był Z. Kwieciński.
Pracując jako przedstawiciel Związku Teatrów i Chórów Ludowych starała się wspierać amatorskie zespoły taneczne i teatralne, działające w podlubelskich miejscowościach. Obserwując ich pracę uświadomiła sobie, że przedstawiają to, co jest bliskie jej sercu, co rozumie, bo wychowała się z tym. Przedstawiana na deskach scenicznych obrzędowość ludowa pełna była pieśni, które znała i śpiewała będąc dzieckiem, a potem dorastającą dziewczyną. Niestety, tak owocnie zapowiadającą się współpracę przerwała wojna. K. Walczak po wyzwoleniu osiadła z rodziną w Zemborzycach koło Lublina (majątek UMCS), założyła tam swój pierwszy młodzieżowy zespół a potem dziecięcy zespół taneczny. Szybko stały się one przodującymi zespołami Związków Zawodowych Pracowników Rolnictwa i przodującymi zespołami Związków Zawodowych Pracowników Rolnictwa i Leśnictwa. W 1952 r. przeniosła się z rodziną do Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki w Końskowoli i niemal natychmiast zorganizowała tam dziecięcy zespół taneczny, a w rok później także zespół młodzieżowy. Zespoły te były początkiem zespołu ,,Powiśle”. Niezależnie- od pracy z nimi Kazimiera Walczak prowadziła zespoły taneczne w Technikum Rolniczym w Klementowicach, w Zakładowym Domu Kultury Z.A. „Puławy” oraz w Domu Kultury w Kurowie.
W 1973 r. podjęła współpracę z Polonijnym Studium Folklorystycznym dla instruktorów amatorskich zespołów tanecznych z Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Australii i wielu krajów Europy. Starała się im przekazać swoją wrażliwość pozwalającą odczytać polski folklor jako coś jedynego i niepowtarzalnego. Wielokrotnie wyjeżdżała do Francji, Niemiec, Belgii i innych zachodnich krajów europejskich, aby pracować na ich terenie jako instruktor tańców ludowych. Uczestniczyła też jako wykładowca w Festiwalach Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w USA (San Francisco, Minneapolis, Chicago, Baltimore, Boston, Nowy York i in.).
Długoletnią i ofiarną pracę na polu krzewienia polskiej kultury ludowej w kraju i za granicą doceniono wręczając Kazimierze Walczak wiele odznaczeń, nagród i wyróżnień – w tym m.in.: Medal „Oskara Kolberga”, medal „Ludziom Gorących Serc”, Złoty medal „Za całokształt pracy artystycznej z Polonią”.
Tomasz Strączek
Laureaci Nagrody 1988
- Henryk Burzyński
- Adela Jabłońska-Szczuchniak
- Stefania Konopka
- Marianna Kowalska
- Stefan Ślażyński
- Antoni Łempicki
- Stanisław Sieruta
- Leon Widz
- Zespół Regionalny „Podhale” z Nowego Targu
- Kapela Franciszka Hirta „Chrośniczanie” z Chrośnicy
- Bożenna Golcz
- prof. Aleksander Jackowski
- Stanisław Weremczuk
- Jan Banaszak
- Stanisław Kmieć
- Jan Mincewicz
- Kazimiera Walczak
- Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie