Julianna Pawlak
Rok przyznania nagrody:
2004
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Hafciarka. Tkaczka
Region:
Łódzkie, powiat tomaszowski, Rawskie, Sadykierz
Julianna Pawlak była jedną z najzdolniejszych twórczyń w regionie rawskim, znakomitą kontynuatorką tradycyjnego tkactwa i hafciarstwa, a także koronkarstwa i plastyki obrzędowej.
Urodziła się w 1932 roku we wsi Liciążna pod Inowłodzem. Tu, w rodzinnym domu, pod okiem matki, poznawała tajniki hafciarstwa i tkactwa, podejmowała pierwsze próby przędzenia lnu i wełny oraz nieudolne jeszcze próby tkania na krosnach. Nauczyła się tkać tkaniny lniane, derkowe, wełniane na zapaski, wełniaki i kilimy. Wykazała też wielki talent w dobieraniu kolorów tkanin, szczególnie do tradycyjnych „szmaciaków”. Jako jedna z niewielu osób w okolicy potrafi rozdzielić nici na snowadle i nawinąć osnowę na warsztat.
Julianna Pawlak była także zdolną hafciarką. Ozdabiała „krzyżykami” i haftem płaskim koszule, ręczniki i poszewki, wykonywała także koronki od koszul zwane „osywkami”, wstawki do ręczników oraz poduszek. Z czasem zaczęła prezentować swoje prace na konkursach organizowanych przez muzea.
Artystka brała udział w kilkunastu wystawach zbiorowych. Jej prace zgromadzone są w muzeach w Tomaszowie Mazowieckim, Rawie Mazowieckiej, Toruniu. Uczestniczyła także w wielu konkursach, kiermaszach, lekcjach i targach sztuki ludowej (w Kazimierzu Dolnym, Piotrkowie Trybunalskim, Łodzi, Warszawie). Aktywnie współpracowała z muzeum w Tomaszowie Mazowieckim, a także z Gminnym Ośrodkiem Kultury w Rzeczycy i szkołami gminy Rzeczyca. Nauczyciele zapraszali ja często do udziału w programach edukacji regionalnej, by mogła przekazywać dzieciom wiedzę o regionalnych zwyczajach rodzinnych i dorocznych, o strojach i ozdobach izby ludowej. Należała do grona najbardziej aktywnych twórczyń w Oddziale Piotrkowskim STL, którego członkinią była od 1984 roku.
Julianna Pawlak zmarła w 2019 roku.
Wiesława Bogurat
Laureaci Nagrody 2004
- Aleksander Bobowski
- Stanisław Fijałkowski
- Magdalena Gruszka
- Andrzej Haniaczyk
- Janina Jarosz-Walczakowa
- Tadeusz Kacalak
- Władysław Koczot
- Marian Kubicki
- Julianna Pawlak
- Józef Pitoń
- Jarosław Rodak
- Marianna Rzepka
- Kapela „Wałasi” z Istebnej
- Zespól Folklorystyczny „Zakukała kukułecka” z Gałek Rusinowskich
- Zespół Folklorystyczny „Zamszanki” z Zamchu
- Zespół Pieśni i Tańca Uniwersytetu Jagiellońskiego "Słowianki" z Krakowa
- dr Jan Górak
- dr Jarosław Lisakowski
- Krystyna Wodzowa
- Radiowe Centrum Kultury Ludowej, Polskie Radio SA
- Sekcja Polska – Międzynarodowych Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej
- Stowarzyszenie Klub Kawalerów w Szymborzu, Kujawy