Zespół Regionalny „Koniaków” powstał w 1952 r. i przez cały okres pozostawał pod opieką Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego ,,ARW” w Katowicach. Liczył w 1991 r. 30-40 osób, z 4 osobową kapelą, w której przez wiele lat grywał Jan Kawulok (1899-1976) i w której dziś gra córka Jana Kawuloka - Zuzanna, oboje laureaci nagrody im. O. Kolberga z 1976 i 1994 r. Zuzanna Kawulok gra na skrzypcach i zabytkowych instrumentach pasterskich. Pozostali członkowie kapeli grają na skrzypcach, gajdach, trombitach, fujarkach, rogach, dzwonkach. Członkowie zespołu to mieszkańcy wsi Koniaków, zazwyczaj zatrudnieni W Spółdzielni Cepeliowskiej, dla której wyrabiają koronki, tradycyjne instrumenty muzyczne, drobne sprzęty i meble, zdobione przedmioty z drewna. Zespół wyróżnia się autentycznymi strojami i bogactwem rekwizytów obrzędowych gromadzonych przez rodzinę Kawuloków w Muzeum Regionalnym, udostępnianych na występy.

Zespół koniakowski prezentuje oryginalny folklor górali śląskich, niezwykle bogaty, barwny i różnorodny. Pieśni i tańce, scenki obrzędowe przenoszone są na estradę wprost z obrzędów, wesel i zabaw wiejskich. Każdy członek zespołu umiejętności śpiewu i tańca wyniósł bezpośrednio z domu rodzinnego, z własnego środowiska - praca w zespole polega więc głównie na adaptacji żywego ciągle folkloru do potrzeb estradowych.

Na przestrzeni wielu lat zespół cieszył się niesłabnącą popularnością. Dał setki występów (przeciętnie po 25-30 występów rocznie). Na programy występów składają się pojedyncze pieśni obrzędowe, weselne, bożonarodzeniowe, pasterskie, miłosne, okolicznościowe i in., popisy solowe gry na muzycznych instrumentach pasterskich, pojedyncze tańce z bogatego repertuaru tańców weselnych, pasterskich i zabawowych (np. owięziok, koza, owczor, masztołka, czworok itp.). Ponadto zespół ma przygotowanych kilka widowisk obrzędowych zaczerpniętych ze zwyczajów weselnych, pasterskich, kolędniczych. Przedstawia także pieśni i tańce towarzyszące wspólnej pracy podczas darcia pierza, przędzenia, wykonywania koronek.

Zespół znany jest w kraju i poza jego granicami. Uczestniczył w wielu festiwalach i imprezach folklorystycznych: lokalnych i regionalnych (Żywiec, Cieszyn, Wisła, Bielsko-Biała), ogólnopolskich (Zakopane, Kraków, Płock, Rzeszów, Poznań, Wrocław, Opole, Kazimierz Dolny, Nowy Targ itp.), zagranicznych (Czechosłowacja, Austria, Niemcy, Węgry, Włochy, Jugosławia, Grecja, Belgia, ZSRR i in.). Był nagrywany przez PR i TV a także filmowany. Wielokrotnie nagradzany najwyższymi nagrodami, odznaczeniami i medalami.

Marian Pokropek

http://aiir3.drl.pl/37/koniakow/

http://www.youtube.com/watch?v=Z7FCcqJx_qo