Antoni Baran urodził się w 1930 roku w Opocznie. Zdolności i zamiłowanie do sztuki ludowej odziedziczył po swojej matce, twórczyni znanej z wykonywania pająków, bukietów kwiatowych oraz haftowania ręczników, koszul, obrusów i serwet. Wykazywał zdolności snycerskie i tworzył ozdobne drzwi i szczyty domów, drewniane zabawki, laski.
Pierwsze prace rzeźbiarskie Antoniego Barana powstały w latach pięćdziesiątych XX wieku. Wykonane zostały na konkurs sztuki sakralnej zorganizowany przez Oddział Stowarzyszenia PAX w Kielcach. Wtedy też rozpoczęła się współpraca artysty z „Veritasem”, „Desą” i „Cepelią”. Zawarł wówczas znajomość ze znanym kolekcjonerem polskiej sztuki ludowej – Ludwigiem Zimmererem, w którego zbiorach znalazło się wiele wczesnych prac twórcy. W następnych latach uczestniczył z dużym powodzeniem w konkursach i wystawach sztuki ludowej.
Jego rzeźby znajdują się w etnograficznych zbiorach muzealnych (Kielce, Warszawa, Tomaszów Mazowiecki, Radom, Łódź, Kraków, Opoczno), a także w kolekcjach prywatnych w kraju i zagranicą.
W twórczości Antoniego Barana dominowała tematyka sakralna. Najczęściej wykonywał on przedstawienia maryjne, chrystologiczne, czy też ilustrujące historie biblijne. Tematem wielu rzeźb są postaci świętych (św. Jan Chrzciciel, św. Florian, św. Maksymilian Kolbe), aniołów, papieża, biskupów. Mniej liczne są prace prezentujące tematykę obrzędową, postacie w strojach regionalnych, czy też postacie legendarne i historyczne (rycerz, król, Jan Kochanowski, Oskar Kolberg, Karol Świerczewski).
Rzeźby mają różnorodną formę przestrzenną – od najczęściej wykonywanych, reliefowo ujętych ołtarzy i kapliczek (np. „Ostatnia wieczerza”, „Żłobek”, „Matka Boska Karmiąca”, „Święta rodzina”, „Święty Florian”) po rzeźby pełne („Frasobliwy”, „Anioł”, „Niepokalana”, „Papież”) i wielopostaciowe, przestrzenne („Kolędnicy”, „Kapela”, „Ostatnia wieczerza”, „Orka”). Najbardziej wyrazistą cechą formalną prac Antoniego Barana jest wielobarwna polichromia wywodząca się z jarmarczno-odpustowej estetyki. Ograniczona gama kolorystyczna (czerwień, brąz, błękit, granat, biel) podkreśla rytmikę i symetrię kompozycji. Wielobarwną polichromię wzbogaca efekt migotliwych lśnień, rozjaśniający obraz i jego nastrój. Artysta osiągał go dzięki zastosowaniu złotej i srebrnej zdobiny, plamki, równomiernie rozłożonej na jednolitej płaszczyźnie barwnej tła lub postaci. Najstarsze rzeźby mają stonowaną kolorystykę i niewielkie rozmiary oraz wyrazistą snycerkę. Późniejsze prace charakteryzowały się większą ilością złoceń oraz bardziej intensywnych barw polichromii.
Antoni Baran od 1977 roku był członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. W 1984 roku otrzymał odznakę „Za Zasługi dla Województwa Piotrkowskiego”.
Antoni Baran zmarł w 2013 roku.

Katarzyna Markiewicz