Zespół powstał w 1967 r. wśród grupy reemigrantów z Bukowiny Rumuńskiej osiadłych po 1945 r. W kilku wsiach w pobliżu Zagania i Żar: Brzeźnicy, Karczówki, Wrzesiny, Staw, Łęknicy. Nazwa, którą zachowują do dziś na określenie własnej grupy - Górale Czadeccy - wskazuje, że ich pierwotne siedziby były w Czadeckim (kilkanaście wsi wokół miasta Czadcy, dziś w Czechach), w XIX w. będącym integralną częścią Śląska Cieszyńskiego. Stąd właśnie na początku XIX stulecia wyruszyła część mieszkańców na Bukowinę w poszukiwaniu lepszych warunków bytowania próbując uniknąć ucisku ekonomiczno-narodowego monarchii austro-węgierskiej. Tam osiadła w kilku wsiach w okolicach Czerniowiec oraz w Nowym Sołońcu, Pleszy, Pojanie Mikuli, Baniłowa i w innych wsiach. Po II wojnie światowej północną część Bukowiny z Czerniowcami przyłączono do ZSRR, część południowa pozostała w Rumunii. Ludność polska, która zdecydowała się na przyjazd do Polski osiedliła się w różnych częściach Ziem Zachodnich: na Dolnym Śląsku, na Ziemi Lubuskiej, na Pomorzu Zachodnim. Górale Czadeccy osiedleni w Zielonogórskim przyjechali z Dunawca, Dawidenów, Baniłowa. To oni właśnie utworzyli Zespół Regionalny „Watra” wybierając Wieś Brzeźnicę k/Żagania jako swoją siedzibę. W wyborze swym kierowali się tym, że właśnie w Brzeźnicy miejscowa ludność najsilniej kultywowała swoją tradycję.

Zespół powstał dzięki inspiracji i pomocy długoletniego instruktora Pałacu Kultury w Żaganiu Lechosławy Ostrowskiej. Pierwsze próby odbywały się w prywatnych mieszkaniach rodzin Jurasików, Irskich, Sygutowskich, Lechockich, Markulaków, Seulów i innych. Pierwszym programem zespołu było „Wesele bukowińskie” pokazane na Powiatowym Przeglądzie Zespołów Amatorskich w Żaganiu w 1969 r. Przedstawienie to powtórzono na Rejonowym Przeglądzie Amatorskich Zespołów Artystycznych w Słubicach. Zespół został nagrodzony i od tego czasu reprezentował folklor Górali Czadeckich na różnych imprezach folklorystycznych, wojewódzkich i ogólnopolskich. Z ważniejszych festiwali folklorystycznych, w których zespół brał udział wymienić należy: Ogólnopolskie Festiwale Folklorystyczne w Płocku (1971, 1975), Międzynarodowe Festiwale Folklorystyczne Ziem Górskich w Zakopanem (w 1980 r. Zespół „Watra” zdobył tam II nagrodę - ,,Srebrną Ciupagę”), Festiwale Folkloru Górali Polskich w Żywcu (1971, 1973), Ogólnopolskie Festiwale Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym (1972). Ponadto brał udział w imprezach folklorystycznych w Szczyrku, Wiśle, Łodzi, Zielonej Górze, Żaganiu, Wrocławiu, w Strzelcach Krajeńskich i w innych miejscowościach Polski.

Zespół „Watra” opracował niezwykle bogaty program, na który składają się cztery widowiska: „Wesele bukowińskie”, „Wieczory bukowińskie”, ,,Ostatki u Manucy”, „Uż tu si, uż tu si, maszirować musi” (o poborze rekrutów), oraz pieśni i tańce (harkan, grożony, czioban i in.). Z pieśni będących w jego repertuarze wyróżniają się piękne pieśni pasterskie, kolędy, pieśni dożynkowe, weselne, okolicznościowe, patriotyczne. Zespół reprezentuje wysoki poziom taneczny i wokalny, programy jego są zawsze starannie opracowane przez kierownika Jadwigę Seul-Parecką. Atrakcyjność zespołu wzmacniają barwne stroje pieczołowicie odtworzone ze starszych strojów przywiezionych z Bukowiny oraz instrumenty muzyczne w kapeli, w której znajdują się m.in. cymbały.

Agnieszka Pokropek

http://www.youtube.com/watch?v=akAu51pc9yY