Katarzyna Halina Weremczuk z domu Hawryluk, urodziła się w 1934 r. we wsi Wyryki na ziemi chełmskiej. Tam, wraz z siostrami Stefanią i Janiną spędziła dzieciństwo, ukończyła szkołę podstawową, pracowała w gospodarstwie rodzinnym. Wszystkie siostry przejawiały uzdolnienia artystyczne, były muzykalne, śpiewały pięknymi głosami. Każda z nich jest laureatką nagrody głównej festiwalu w Kazimierzu.

Katarzyna Weremczuk wyrastała w domu przepojonym wartościami patriotycznymi i społecznikowskimi, w środowisku sprzyjającym rozwojowi uzdolnień artystycznych oraz umożliwiającym międzypokoleniowy, ustny przekaz tradycji. Matka, od najmłodszych lat uczyła ją śpiewu. Ojciec, również muzycznie uzdolniony, prowadził chór parafialny, po wojnie zastępował organistę. Cieszył się w środowisku wiejskim dużym autorytetem, był podporucznikiem-zwiadowcą Armii Krajowej, społecznikiem, organizatorem życia kulturalnego wsi.

W wieku osiemnastu lat Katarzyna Weremczuk poślubiła Stanisława, zamieszkała w Dołhobrodach (gmina Hanna, powiat włodawski, Polesie Lubelskie). Wychowała sześcioro dzieci. Z mężem prowadziła duże gospodarstwo hodowli owiec. Osiągnięcia w rolnictwie przyniosły jej wiele satysfakcji. Przez całe życie umiejętnie łączyła pracę w gospodarstwie z działalnością artystyczną, aktywnością w chórze kościelnym i zespole folklorystycznym „Jutrzenka”.

Zawsze towarzyszył jej śpiew, choć stosunkowo późno zaczęła występować indywidualnie w konkursach folklorystycznych. Pierwszy sukces odniosła w 1997 r. w Wojewódzkim Przeglądzie Kapel i Śpiewaków Ludowych w Białej Podlaskiej, gdzie została zakwalifikowana do udziału w festiwalu kazimierzowskim. Tam ujęła wszystkich, zarówno słuchaczy jak i jurorów, swoim pięknym śpiewem, ciepłem, czystym głosem i autentycznym repertuarem, niepowtarzalnym wykonaniem pieśni z pogranicza wschodniego. Zdobyła „Basztę” nagrodę główną – za wykonanie pieśni weselnych. Od tego czasu aktywnie uczestniczyła w życiu artystycznym wsi i regionu. Posiadała bardzo bogaty i cenny repertuar, zapamiętany z przekazów rodzinnych z lat młodzieńczych, wykonywany z charakterystycznym zdobnictwem, w miejscowej gwarze: pieśni weselne, żniwne, sobótkowe, bożonarodzeniowe, wielkopostne, wielkanocne, a także kołysanki, ballady, pieśni rekruckie, partyzanckie, żołnierskie, religijne i pogrzebowe, charakterystyczne dla tego regionu, pieśni chachłackie, (śpiewane w gwarze podlaskiej, pogranicza językowego polsko-ukraińskiego), włodarki, wykonywane w okolicach Dołhobród czy swańki, popularne niegdyś w okolicach Wyryk, jedyne pieśni o tematyce świeckiej, związane z obrzędowością weselną, które można było śpiewać w Wielkim Poście.

Szczególne miejsce w dorobku artystycznym śpiewaczki zajmuje działalność teatralna, prowadzona przez Wiejski Dom Kultury w Dołhobrodach i udział w widowiskach obrzędowych zespołu „Jutrzenka” (laureata Nagrody im. Oskara Kolberga w 2005 r.). Na potrzeby teatru wraz z członkami zespołu zgromadziła regionalne stroje ludowe i przedmioty codziennego użytku, związane z dawnym gospodarstwem i życiem codziennym społeczności wiejskiej, dokumentuje autentyczny folklor okolic Dołhobrodów, repertuar przedstawiający miejscowe zwyczaje i obrzędy, tradycyjny styl śpiewu i gwarę.

Katarzyna Weremczuk uczestniczyła w projektach edukacyjnych i popularyzatorskich. Współpracowała z młodzieżowymi zespołami instrumentalno-wokalnymi działającymi na terenie gminy Hanna, przybliżała im dawny repertuar oraz przekazywała tradycyjny styl wykonawczy śpiewu pieśni obrzędowych. Jako autentyczna nosicielka folkloru, uczestniczyła w pracach zespołów naukowych etnomuzykologów z Uniwersytetów z Lublina, Warszawy, Wrocławia, Poznania, badających i dokumentujących tradycje muzyczne wschodniego pogranicza. Rejestracje jej bogatego i archaicznego repertuaru znajdują się w zasobach wielu instytucji kultury, naukowych, w archiwach radia i telewizji (w Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego we Włodawie, Muzeum Okręgowym w Białej Podlaskiej, Muzeum Ziemi Dołhobrodzkiej, Galerii Twórców Ludowych w Hannie, archiwach Radia Lublin, Polskiego Radia - Programu 1 i 2, Radiowego Centrum Kultury Ludowej, TVP Polonia).

Śpiewaczka aktywnie uczestniczyła w lokalnych i regionalnych imprezach folklorystycznych oraz w konkursach i festiwalach ogólnopolskich i międzynarodowych. Posiadała w swoim dorobku wiele nagród: dwukrotnie zdobyła nagrodę główną „Basztę” w Kazimierzu w 1997 i 2011 r.; pierwsze miejsce na Międzynarodowym Festiwalu „Kolędy i Szczodrywki nad Bugiem – Włodawa, 2008”, była wielokrotną laureatką Wojewódzkich Przeglądów Kapel i Śpiewaków Ludowych w Białej Podlaskiej.

Katarzyna Halina Weremczuk zmarła 8 listopada 2022 roku.

/red.K.M./

http://muzykapolesialubelskiego.blogspot.com/2014/01/katarzyna-halina-weremczuk.html