Jan Brodka - muzyk instrumentalista, folklorysta, animator kultury ludowej Beskidu Żywieckiego. Urodził się w 1945 r., mieszka w Twardorzeczce (gm. Lipowa, woj. śląskie). Jego praca zawodowa i artystyczna, działalność pedagogiczna i organizacyjna realizowana przez okres ponad 46 lat związała go na stałe z regionem żywieckim. Początki działalności Jana Brodki, na rzecz ochrony i krzewienia kultury ludowej Beskidu Żywieckiego, przypadają na 1966 rok, w którym podjął pracę instruktora muzycznego w zespole regionalnym w Żywcu. Z czasem zakres jego zainteresowań i realizacji artystycznych poszerzał się i obejmował: własną twórczość muzyczną (grę na wielu instrumentach typowych dla regionu: trombity, dudy, heligonka); autorskie opracowania repertuaru wykonawczego zespołów regionalnych; działalność pedagogiczno-instruktorską w zakresie tworzenia kadr i budowania kompetencji młodych folklorystów muzycznych; aktywność w dziedzinie organizacji i konsultacji najważniejszych projektów folklorystycznych (przeglądów, festiwali, konkursów) o zasięgu regionalnym, krajowym i międzynarodowym.

Od 1967 r. prowadzi działalność artystyczną i instruktorską oraz sprawuje kierownictwo w zespołach folklorystycznych na terenie miasta Żywca i regionu. W latach 1967-1977 kierował zespołem regionalnym „Jodły”. Współpracował również z zespołami „Famed”, „Sędzioły”, „Lipowinie”, „Gronie” i „Beskidy”. W jego kilkudziesięcioletniej działalności, wśród wielu zrealizowanych projektów artystycznych, szczególne miejsce zajmuje Zespół Pieśni i Tańca „Ziemia Żywiecka”. Jan Brodka współorganizował zespół w 1971 r., od pierwszych lat jego działalności pełni funkcję kierownika artystycznego i organizacyjnego, a przede wszystkim jest autorem opracowań muzycznych do układów tanecznych, stanowiących podstawę wykonywanego repertuaru. „Ziemia Żywiecka”, pod jego kierownictwem, odnosiła liczne sukcesy w konkursach regionalnych i krajowych oraz w międzynarodowych festiwalach folklorystycznych. W 1993 r., zespół został laureatem Nagrody im. Oskara Kolberga i niezmiennie utrzymuje najwyższy poziom artystyczny. Obecnie zespół działa pod patronatem Miejskiego Centrum Kultury z Żywcu, w którym Jan Brodka pełni funkcję głównego specjalisty w dziedzinie folkloru i sztuki ludowej.

Jest wychowawcą kilku pokoleń tancerzy i miłośników kultury tradycyjnej, z których wielu od lat prowadzi własne zespoły pieśni i tańca ludowego. Współpracuje z młodymi folklorystami w zakresie konsultacji merytorycznych, doskonalenia warsztatowego artystów i kadry instruktorskiej oraz pomocy w działaniach organizacyjnych. Od 1968 r. jest wykładowcą Polonijnego Studium Folkloru i Tańca Ludowego przy UMCS w Lublinie oraz licznych seminariów i warsztatów szkoleniowych, organizowanych m.in. przez Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej i Miejskie Centrum Kultury w Żywcu, przeznaczonych dla instruktorów, kierowników zespołów i nauczycieli. Jest autorem publikacji Folklor Górali Żywieckich (we współpracy z Marią Romowicz, 1978 r.), Muzyka Ziemi Żywieckiej (1998 r.), Grajom skrzypki, dudniom basy. Ludowe muzykowanie na Żywiecczyźnie dawniej i dziś („Karta Groni”, 2003 r.). W swoim dorobku autorskim posiada opracowania wielu programów artystycznych z dziedziny folkloru miasta Żywca i Górali Żywieckich dla zespołów folklorystycznych w kraju i zespołów polonijnych we Francji, Anglii i USA. Jest również autorem (kompozytorem i wykonawcą) hejnałów rozpoczynających najważniejsze imprezy folklorystyczne w Beskidach („Tydzień Kultury Beskidzkiej”).

Jan Brodka wciąż wykazuje aktywność organizacyjną, jako inicjator nowych projektów artystycznych, juror i konsultant najważniejszych przeglądów, festiwali i konkursów folklorystycznych o zasięgu regionalnym i międzynarodowym - Żywieckie Gody, Tydzień Kultury Beskidzkiej, Międzynarodowy Przegląd Instrumentalistów, Międzynarodowy Przegląd Kolęd i Pastorałek „Pastorałka Żywiecka”, Konkurs Gawędziarzy Ludowych, Polsko-Słowacki Konkurs kapel, grup śpiewaczych, śpiewaków i instrumentalistów ludowych, Festiwal Folkloru Górali Polskich w Żywcu.

Wśród dotychczasowych przyznanych Janowi Brodce odznaczeń, medali i nagród znajdują się: Odznaczenie Zasłużony Działacz Kultury (1981 r.), Odznaka „Za Zasługi dla Województwa Bielskiego” (1986 r.), Dyplom Ministra Kultury i Sztuki za zasługi w upowszechnianiu kultury ludowej (1996 r.), Nagroda Wojewody Bielskiego za upowszechnianie kultury (1998 r.), Medal Komisji Edukacji Narodowej za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania (2001 r.), Złoty Krzyż Zasługi (2004 r.), Medal za Zasługi dla Miasta Żywca (2005 r.), Nagroda Marszałka Województwa Śląskiego za upowszechnianie i ochronę kultury ludowej (2005 r.), Złota Honorowa Odznaka „Za zasługi dla Województwa Śląskiego” (2006 r.), Odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2007 r.), Srebrny Medal „Gloria Artis” (2009 r.), Nagroda im. Władysława Orkana (2010 r.).

/red.K.M./