Powiększ
Powiększ zdjęcie

Eugeniusz Rebzda

Rok przyznania nagrody:
2008

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Muzyka. Skrzypek. Tancerz. Harmonista

Region:
Łódzkie, powiat tomaszowski, Łaznów

Eugeniusz Rebzda urodził się 1935 r. w Jankówku, mieszka zaś w Łaznowie w województwie łódzkim. Należy do grona najbardziej wszechstronnych artystów ludowych województwa łódzkiego – jest skrzypkiem, harmonistą, tancerzem i budowniczym ludowych instrumentów muzycznych (bębnów ze stalką).

 

Twórca wywodzi się z rodziny o muzycznych tradycjach – ojciec i stryj grali na harmonii dwurzędowej, a matka dużo i chętnie śpiewała. Rodzicom artysta zawdzięcza swoje pierwsze skrzypce, które otrzymał w 1945 roku. Nauczycielami Eugeniusza Rebzdy byli Walenty Miazek z Rokicin i Aleksander Karzadka z Jankowa. Potem artysta uczył się sam, grając ze słuchu. Od 11 roku życia występował na weselach, potem na zabawach, a od 14 roku życia grywał już regularnie podczas uroczystości weselnych. Przez wiele lat muzykował ze swym bratem Władysławem, harmonistą weselnym, w składzie trzyosobowym: skrzypce, harmonia trzyrzędowa i bęben ze stalką. Od brata Eugeniusz Rebzda nauczył się grać na harmonii – początkowo 24-basowej, następnie 80-basowej.

 

Jego głównym instrumentem pozostały jednak skrzypce. Grywał z wieloma harmonistami, m.in. z Janem i Jerzym Rozpędkami, Józefem Sochą, Henrykiem Płeską, Wincentym Wójciakiem, Walerianem Przybylskim. Występował również z orkiestrą na koncertach, festiwalach i potańcówkach podczas odbywania służby wojskowej.

 

Artysta grał w kapeli Zespołu Folklorystycznego w Popielawach, założonej w 1972 roku. Obecnie wraz z kapelą przygrywa Zespołowi Folklorystycznemu „Łucy Babki” i Zespołowi „Ludowiacy od Będkowa”. Wspólnie z zespołem i kapelą aktywnie uczestniczy w życiu muzycznym gmin Będków i Rokiciny oraz dalszych okolic powiatu tomaszowskiego. Od ponad 10 lat gra na skrzypcach w Kapeli Ludowej z Aleksandrowa Łódzkiego, występującej też pod nazwą Kapela Gajdów. W 2005 roku artysta dał się również poznać jako budowniczy instrumentów – bębnów ze stalką (dwumembranowych z trójkątem). Za jeden z nich otrzymał wyróżnienie na IV Ogólnopolskim Konkursie na Budowę Ludowych Instrumentów Muzycznych, który odbył się w Szydłowcu.

 

Z największym jednak powodzeniem Eugeniusz Rebzda występuje jako solista skrzypek i tradycyjny tancerz, reprezentując region opoczyński. Na 41. Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą w 2007 roku zdobył główną nagrodę – Basztę w kategorii solistów – instrumentalistów, a w 2003 roku w tej samej kategorii otrzymał I nagrodę. Bierze udział w licznych konkursach i przeglądach folklorystycznych – ogólnopolskich, wojewódzkich, powiatowych i lokalnych. Wielokrotnie otrzymywał nagrody na Spotkaniach Folklorystycznych Polski Centralnej „Od kujawiaka do oberka” w Sieradzu. Jako tancerz dwukrotnie zdobył II nagrodę w kategorii par tanecznych (z Zofią Gajdą z Aleksandrowa Łódzkiego) na Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie w 2005 i 2007 roku. Nagrania Eugeniusza Rebzdy znajdują się m.in. w Zbiorach Fonograficznych IS PAN w Warszawie oraz w archiwum Ośrodka Regionalnego Łódzkiego Domu Kultury.

Ewa Sławińska-Dahlig