Kapela Ludowa „Mogilanie” powstała w 1984 r. przy Gminnym Ośrodku Kultury w Mogilanach. Od początku działalności artystycznej kapela była powiązana ze znakomitym Zespołem Regionalnym „Mogilanie”, który w 2010 r. otrzymał nagrodę im. Oskara Kolberga, a długoletnią kierowniczką tego zespołu i autorką programów była Janina Kalicińska (1920-2020), laureatka Nagrody O. Kolberga w 1992 r.

Zorganizowania kapeli podjął się poważany mogilański muzykant weselny Adam Papież. Pełnił funkcję kapelmistrza, grał na skrzypcach (prym, sekund), heligonce i akordeonie. Posiadał zdolności pedagogiczne, w zespole uczył śpiewaków nowych piosenek i pieśni, opracowywał repertuar kapeli, dbając aby pochodził z regionu Krakowiaków Zachodnich. Nowych muzykantów uczył tradycyjnego sposobu wykonywania piosenek i melodii, z zachowaniem mogilańskiego stylu. Pierwszy skład kapeli tworzyli również: Witold Cholewa (klarnet), Władysław Pulchny (heligonka), Jerzy Rogala (basy), zastąpiony później przez Wiesława Ziembę, Kazimierz Królik (śpiew i skrzypce sekund).

Z biegiem czasu odchodzili najstarsi muzykanci, następowały zmiany personalne. Przez wiele ostatnich lat kapela gra w stabilnym składzie: Andrzej Słowik (trąbka), Antoni Gastoł (klarnet), Edward Cholewa (heligonka), Kazimierz Królik (skrzypce sekund), Jacek Kotarba (skrzypce sekund), Adam Królik (basy, aktualny kapelmistrz), Marian Wieczorek (skrzypce). Prawie wszyscy muzykanci śpiewają, a prym wiedzie Kazimierz Królik. Duży wkład w dorobek kapeli wnieśli także: Małgorzata Strzebońska-Sroka (skrzypce) oraz grający gościnnie: Marek Tylek i Grażyna Knapik-Dąbrowska.

Bogaty repertuar kapeli, rozwijany w ciągu 35–letniej działalności, prezentowany jest zarówno w jej samodzielnych występach, jak i w programach koncertowych zespołu „Mogilanie”, ukazujących na scenie obrzędy i zwyczaje wsi podkrakowskiej, w szczególności Mogilan i najbliższej okolicy („Wesele Mogilańskie”, „Dożynki”, „Comber Babski”, „Zabawa w Karczmie”, „Swaty”, „Rekruty” oraz programy związane z okresem Bożego Narodzenia).

Dokonania artystyczne zespołu i kapeli,  dbałość o prawdę etnograficzną przekazu scenicznego (czego przykładem są stroje, wykonane po konsultacjach z ekspertami Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie oraz materiały źródłowe, stanowiące bazę do programów zespołu, pochodzące z archiwum krakowskiego Muzeum i wywiadów terenowych, zebranych między innymi przez członków zespołu i kapeli) są bardzo wysoko oceniane przez etnografów i folklorystów.

Członkowie kapeli aktywnie działają na rzecz przekazywania regionalnej tradycji muzycznej młodemu pokoleniu, uczą dzieci i młodzież gry na instrumentach ludowych. Dzięki ich staraniom w 2015 r. powstała Młodzieżowa Kapela Ludowa „Mogilanie” angażująca adeptów szkółki muzykowania ludowego i dziecięcej kapeli założonej w 2006 r. Jest to grupa młodych wykonawców pielęgnująca muzykę ludową z okolic Krakowa. Występuje z Zespołami „Mogilanie” i Dziecięcym Zespołem Regionalnym „Mali Mogilanie”. Koncertuje i odnosi sukcesy w konkursach i festiwalach polskich i zagranicznych. Kierownikiem kapeli młodzieżowej jest Daniel Kübler – muzyk, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Studium Folklorystycznego dla instruktorów zespołów folklorystycznych.

Kapela Ludowa „Mogilanie” jest zacną i piękną wizytówką gminy i regionu krakowskiego. Koncertowała na wielu scenach w kraju i za granicą. Jednym z ważniejszych w jej działalności był występ dla Jana Pawła II na Placu Św. Piotra w Watykanie w 2004 r. W swoim dorobku kapela posiada wiele nagród zdobytych w najważniejszych konkursach, przeglądach i festiwalach folklorystycznych. Skrupulatną kronikę działalności kapeli od 1990 r. prowadzi jej obecny kierownik. Materiały fotograficzne i relacje z najważniejszych wydarzeń udostępnia strona internetowa GOK w Mogilanach.

Repertuar i wysokie umiejętności wykonawcze Kapeli z Mogilan zostały udokumentowane w formie płyty ze zbiorem melodii i piosenek ludowych Po krakowsku śpiwom (1.cz. w 1997, 2.cz. w 2009 r.) oraz płyty Nie wydom jo Pani Młody, nie wydom zrealizowanej w ramach projektu „Wesele Mogilańskie – Krakowiacy Zachodni – tworzenie źródeł tekstowych i fonicznych” w 2008 r.

Kapela „Mogilanie” to grupa osób bardzo zaangażowanych w działania społeczne lokalnego środowiska, w szczególności na rzecz osób potrzebujących i niepełnosprawnych. Uczestniczy w koncertach dla krakowskich domów dziecka, ośrodków pomocy społecznej i senioralnej, Bonifraterskiej Fundacji Dobroczynnej w Konarach, Szpitala Rehabilitacyjnego w Radziszowie, „Wigilii dla Samotnych” w parafii Miłosierdzia Bożego w Krakowie oraz w wielu wydarzeniach organizowanych przez GOK w Mogilanach (Koncert Noworoczny, Majówka, akcja krwiodawstwa „Mogilany. Twoja krew”).

 /red./