Kapela Góralska „Torka” z Cieszyna
Rok przyznania nagrody:
2006
Kategoria:
Kategoria III. Kapele ludowe
Dziedzina:
Muzyka
Region:
Śląskie, Cieszyn
Zespół powstał w 1979 r. jako studencka Grupa Folklorystyczna „Torka” i przez pierwszych pięć lat działał przy Filii Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. Skupiał studentów pochodzących z Beskidu Śląskiego. Od początku, przez czas, kiedy grupa przekształciła się w kapelę góralską, po chwilę obecną liderem zespołu jest Kazimierz Kazo Urbaś. To legenda polskiej muzyki folkowej, znakomity prymista, wyróżniający się oryginalną techniką gry na skrzypcach. Z wykształcenia architekt, ale już w czasie studiów poświęcił się niemal wyłącznie muzyce. Organizator i inicjator wielu działań kulturalnych w Cieszynie, gdzie na stałe mieszka. Od początku swego muzykowania kształcił młodych instrumentalistów. Robił to całkowicie bezinteresownie, nigdy nie otrzymywał wynagrodzenia za naukę gry. Przez blisko 30 lat wychował nowe pokolenia muzyków, m.in. spod jego ręki wyszli członkowie góralskiej sekcji Golec Orkiestry.
Kapela „Torka” występowała w różnych składach, choć zawsze z Kazo Urbasiem w roli prymisty. W nagraniu wydanej przed kilku laty płyty „Szyroko, daleko...” i w licznych koncertach z tym repertuarem uczestniczyli m.in. tak znani muzycy, jak gajdosz Józef Kawulok i sekundzista Piotr Kukuczka z Istebnej, legenda zespołu „Skalni”, sekundzista Ryszard Gąska, czy też wirtuozka gry na cymbałach, Słowaczka Lubomira Tumova. Od wielu lat w składzie „Torki” wraz z Kazimierzem Urbasiem występuje jego żona Teresa, grająca na basach.
Muzycy „Torki” bardzo dużą wagę przykładają do popularyzacji i promocji własnego regionu. Wystąpili w filmie zrealizowanym przez Fundację Kultury Wsi, wydali kasetę magnetofonową „Muzyka Karpat”, nagrali kilkanaście audycji radiowych, m.in. dla rozgłośni w Katowicach, Lublinie i Ostrawie. Prowadzili też w warszawskich szkołach zajęcia z dziećmi i młodzieżą, na których prezentowali stroje, instrumentarium, muzykę i obyczaje górali. Bardzo dużo koncertują w Beskidzie Śląskim i Żywieckim, a także w kraju. Są laureatami wielu imprez, w tym Festiwalu Kapel i Śpiewaków w Kazimierzu nad Wisłą (1999 r.) i Żywieckich Godów (1999 r.). Występują także poza Polską, m.in. w Austrii, Belgii, Bułgarii, Czechach, Holandii i Francji. Najczęściej można ich jednak usłyszeć w Cieszynie. Tam, od kilkunastu lat, są inicjatorami i głównymi aktorami niezwykłych imprez, na które zjeżdżają muzycy z Beskidów i Podhala. Każdego roku, na pożegnanie karnawału kapela „Torka” urządza tradycyjny pogrzeb basów.
Leszek Miłoszewski
Laureaci Nagrody 2006
- Eugeniusz Brożek
- Zbigniew Jędrzejewski
- Antoni Kamiński
- Leokadia Kasiura
- Stanisław Kubiak
- Tadeusz Kubiak
- Władysław Szepelak
- Tadeusz Szostak-Berda
- Kapela Dudziarska „Manugi” z Bukówca Górnego
- Kapela Góralska „Torka” z Cieszyna
- Zespół Śpiewaczy z Jakówek
- Zespół Regionalny„Pałuki” z Kcyni
- Zespół Regionalny „Romanka” z Sopotni Małej
- Jan Gąsiorek
- dr Barbara Kołodziejska
- Krystyna Kwaśniewicz
- Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Stanisława Moniuszki w Zbąszyniu
- Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu