Powiększ
Powiększ zdjęcie

Kapela „Bednarze” z Nowej Wsi

Rok przyznania nagrody:
1979

Kategoria:
Kategoria III. Kapele ludowe

Dziedzina:
Muzyka

Region:
Lubelskie, powiat tomaszowski, Nowa Wieś

Kapelę tworzyli dwaj muzycy: Ignacy Bednarz (1908-1980) grający na skrzypcach i jego bratanek Antoni Bednarz grający na bębnie dwustronnym z talerzami. W tym składzie kapela występowała na konkursach, przeglądach i festiwalach folklorystycznych zachowując tradycyjny zestaw instrumentalny lubelskich kapel wiejskich. Na użytek wsi kapelę tę wzbogacono o inne instrumenty, np. o drugie skrzypce, harmonię, kontrabas.

Twórca kapeli - skrzypek, Ignacy Bednarz ur. 11 VII 1908 r. w rodzinie chłopskiej muzykowanie rozpoczął w wieku szkolnym. Grywał wówczas na skrzypcach zrobionych przez wujka - stolarza, Antoniego Iwanickiego. Pierwsze jego występy miały miejsce na przedstawieniach szkolnych. Mając 14 lat otrzymał od matki prawdziwe skrzypce, na których rozpoczął właściwą naukę gry na tym instrumencie, zapoznając się także z nutami. Początkowo grywał na nich w rodzinnej kapeli, bowiem muzyką zajmowali się także jego bracia. Grali nie dla zarobku, ale z zamiłowania. Z czasem jednak kapela Bednarzy była zapraszana na wesela i różne uroczystości i święta wiejskie. Grę urozmaicono przyśpiewkami, wykonawczynią których była ich matka znająca wiele starych obrzędowych pieśni i przyśpiewek. Dzięki niej I. Bednarz przejął też tradycyjny repertuar pieśniowy, który później chętnie wykorzystywał podczas występów. Po II wojnie światowej I. Bednarz zorganizował nową kapelę. Syn grał na bębnie, brat Bolesław na harmonii, czasem dobierali innych muzykantów spośród krewnych i kuzynów. W kapeli śpiewała żona Bolesława i okazjonalnie także sam I. Bednarz znający dużą ilość piosenek i przyśpiewek weselnych, dożynkowych, dyngusowych, kolęd, różnych piosenek okolicznościowych, patriotycznych, żołnierskich, balladowych.

Kapela rodziny Bednarzy, sławna na okolicę, szybko trafiła na estrady konkursów, przeglądów i festiwali folklorystycznych regionu lubelskiego. Na przeglądach tych występowała w tradycyjnym składzie: skrzypce i bęben i grała melodie nie wybiegające poza tradycyjne formy muzyki regionu lubelskiego. Świadomie zachowywany autentyzm tej muzyki i niebywała wprost precyzja jej wykonania przynosiły kapeli zasłużone nagrody. Było ich wiele na przeglądach regionalnych - w Zamościu, Tomaszowie Lub., wojewódzkich w Lublinie i ogólnopolskich - w Kazimierzu Dolnym podczas Ogólnopolskich Festiwali Kapel i Śpiewaków Ludowych. Po zdobyciu I miejsca kapelą Bednarzy zainteresowały się: Polskie Radio oraz naukowe placówki muzykologiczne, które dokonały nagrań archiwalnych.

Kapelę rozwiązano w 1980 r., po śmierci Ignacego Bednarza.

 

Marian Pokropek