Jan Markowski

Rok przyznania nagrody:
1996

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka. Rzeźbiarz

Region:
Mazowieckie, Ciechanowiec

Jan Markowski urodził się 9 IV 1917 r. w miejscowości Nurzec-Stacja, mieszkał w Ciechanowcu, w woj. łomżyńskim. Rzeźbiarstwo J. Markowskiego rozpoczęło się już w dojrzałym wieku. Pochodził z rodziny rolniczo-rzemieślniczej. Po ukończeniu 7-klasowej szkoły rozpoczął terminowanie w kuźniach, kontynuując tradycje rodzinne (dziadka i stryjów). Posiadał również uzdolnienia muzyczne. W wieku zaledwie 17 lat został przyjęty do orkiestry dętej Związku Rezerwistów i Byłych Wojskowych w Nurze. Uczestniczył w koncercie podczas ostatnich imienin Marszałka J. Piłsudskiego w 1935 r. W kuźniach przepracował do 1939 r. W czasie II wojny światowej został wcielony do Armii Radzieckiej i walczył na Białorusi. Pracował jako kowal i grał w orkiestrze. Po zakończeniu wojny powrócił do Nurca. Ożenił się w Ciechanowcu i tam rozpoczął pracę jako kowal, później pracował dorywczo w różnych instytucjach państwowych.

Choroba żony, kłopoty finansowe, brak stałej pracy nie sprzyjał stabilizacji. Po pewnym czasie otrzymał pracę dozorcy w stolarni. W tym czasie próbował rzeźbić w drewnie. ptaszki, zabawki, postaci ludzkie. W 1977 r. przeszedł na emeryturę. Wystawa w  miejscowym muzeum prezentująca dorobek rzeźbiarski ośrodka sierpeckiego wywarła wpływ na artystę, sam zajął się rzeźbiarstwem. Doświadczony przez życie nieufny, obawiał się niekorzystnych opinii na temat swoich prac. Wykazywał zainteresowania historyczne, dużo czytał,. interesował się historią Kościoła. Wypracował swój własny styl. Tematyką  jego prac były postaci  królów, bohaterowie narodowi, uczeni i poeci oraz święci polscy. Ponadto tematy obejmowały kompozycje wielofiguralne, najczęściej z historii Polski, a także postaci i sceny ze Starego i Nowego Testamentu. W swoich pracach przedstawiał osoby lub sceny z ich życia i działalności, a także tematy moralne i patriotyczne. Ulubionymi postaciami które rzeźbił były: Marszałek Józef Piłsudski, Papież Jan Paweł II, Kardynał Stefan Wyszyński, Ojciec Kolbe, generał Władysław Sikorski a także Madonny polskie i postaci Chrystusa.

J. Markowski zaistniał jako rzeźbiarz dzięki działalności wystawienniczej Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu. Brał udział w wystawach zbiorowych, okolicznościowych oraz autorskich. Rzeźby J. Markowskiego brały udział w ogólnopolskich konkursach rzeźby ludowej między innymi w: Sierpcu , Płocku, Toruniu, Białymstoku, Łomży. Otrzymał kilka cennych nagród. Prace J. Markowskiego wzbogaciły zbiory muzealne i kolekcjonerskie krajowe a także zagraniczne. Jego prace znajdują się w Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Belgii, Francji, Rosji, USA  i w Japonii.

W 1987 r. J. Markowski otrzymał dyplom uznania Ministra Kultury i Sztuki, dyplomy i nagrody od władz administracyjnych lokalnych i wojewódzkich, Towarzystw Regionalnych i muzeów.

 

Marian Pokropek