Jan Markowski
Rok przyznania nagrody:
1996
Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny
Dziedzina:
Plastyka. Rzeźbiarz
Region:
Mazowieckie, Ciechanowiec
Jan Markowski urodził się 9 IV 1917 r. w miejscowości Nurzec-Stacja, mieszkał w Ciechanowcu, w woj. łomżyńskim. Rzeźbiarstwo J. Markowskiego rozpoczęło się już w dojrzałym wieku. Pochodził z rodziny rolniczo-rzemieślniczej. Po ukończeniu 7-klasowej szkoły rozpoczął terminowanie w kuźniach, kontynuując tradycje rodzinne (dziadka i stryjów). Posiadał również uzdolnienia muzyczne. W wieku zaledwie 17 lat został przyjęty do orkiestry dętej Związku Rezerwistów i Byłych Wojskowych w Nurze. Uczestniczył w koncercie podczas ostatnich imienin Marszałka J. Piłsudskiego w 1935 r. W kuźniach przepracował do 1939 r. W czasie II wojny światowej został wcielony do Armii Radzieckiej i walczył na Białorusi. Pracował jako kowal i grał w orkiestrze. Po zakończeniu wojny powrócił do Nurca. Ożenił się w Ciechanowcu i tam rozpoczął pracę jako kowal, później pracował dorywczo w różnych instytucjach państwowych.
Choroba żony, kłopoty finansowe, brak stałej pracy nie sprzyjał stabilizacji. Po pewnym czasie otrzymał pracę dozorcy w stolarni. W tym czasie próbował rzeźbić w drewnie. ptaszki, zabawki, postaci ludzkie. W 1977 r. przeszedł na emeryturę. Wystawa w miejscowym muzeum prezentująca dorobek rzeźbiarski ośrodka sierpeckiego wywarła wpływ na artystę, sam zajął się rzeźbiarstwem. Doświadczony przez życie nieufny, obawiał się niekorzystnych opinii na temat swoich prac. Wykazywał zainteresowania historyczne, dużo czytał,. interesował się historią Kościoła. Wypracował swój własny styl. Tematyką jego prac były postaci królów, bohaterowie narodowi, uczeni i poeci oraz święci polscy. Ponadto tematy obejmowały kompozycje wielofiguralne, najczęściej z historii Polski, a także postaci i sceny ze Starego i Nowego Testamentu. W swoich pracach przedstawiał osoby lub sceny z ich życia i działalności, a także tematy moralne i patriotyczne. Ulubionymi postaciami które rzeźbił były: Marszałek Józef Piłsudski, Papież Jan Paweł II, Kardynał Stefan Wyszyński, Ojciec Kolbe, generał Władysław Sikorski a także Madonny polskie i postaci Chrystusa.
J. Markowski zaistniał jako rzeźbiarz dzięki działalności wystawienniczej Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu. Brał udział w wystawach zbiorowych, okolicznościowych oraz autorskich. Rzeźby J. Markowskiego brały udział w ogólnopolskich konkursach rzeźby ludowej między innymi w: Sierpcu , Płocku, Toruniu, Białymstoku, Łomży. Otrzymał kilka cennych nagród. Prace J. Markowskiego wzbogaciły zbiory muzealne i kolekcjonerskie krajowe a także zagraniczne. Jego prace znajdują się w Niemczech, Austrii, Szwajcarii, Belgii, Francji, Rosji, USA i w Japonii.
W 1987 r. J. Markowski otrzymał dyplom uznania Ministra Kultury i Sztuki, dyplomy i nagrody od władz administracyjnych lokalnych i wojewódzkich, Towarzystw Regionalnych i muzeów.
Marian Pokropek
Laureaci Nagrody 1996
- Kapela Ludowa Władysława Pogody z Kolbuszowej
- Kazimierz Maurer
- Stefan Chojnowski
- Wanda Czubernat
- Maria Cedro-Biskupowa
- Henryk Kretowicz
- Joanna Rachańska
- Nina Nikołajuk
- Józef Leśniak
- Maria i Józef Staszelowie
- Tadeusz Maślanka
- Marianna Jobczyk
- Franciszka Uflant
- Maria Madejczyk
- Jan Markowski
- Piotr Sakson
- Anna Markiewicz
- Kazimierz Uszyński
- Maria Patyk
- Zespół Pieśni i Tańca „Gacoki” z Gaci
- Regionalny Zespół „CEPELIA – Puszcza Biała” z Ostrołęki
- Zespół Obrzędowy z Rudy Solskiej
- Bukowiańskie Centrum Kultury w Bukowinie Tatrzańskiej
- Wojewódzki Dom Kultury w Lublinie
- Mazowieckie Muzeum w Płocku