Kazimierz Uszyński

Rok przyznania nagrody:
1996

Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej

Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja

Region:
Mazowieckie, Ciechanowiec

Urodził się 2 IV 1931 r. w Bogutach, woj. Łomża w rodzinie rolnika. W 1956 r. uzyskał tytuł magistra nauk humanistycznych z zakresu historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Nie mogąc otrzymać pracy w swoim zawodzie , zatrudnił się w Zakładzie Mleczarskim w Ciechanowcu. W latach 1957-1976 pracował jako nauczyciel w szkole podstawowej i w Liceum Ogólnokształcącym w Ciechanowcu. W 1962 r. podjął inicjatywę utworzenia Towarzystwa Miłośników Ciechanowca, dzięki czemu już od 1963 r. był jednym z twórców społecznego muzeum im. Krzysztofa Kluka. Po upaństwowieniu muzeum, został etatowym kierownikiem, a od 1975 r. dyrektorem Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka, które stało się placówką muzealną wielodziałową o zasięgu ponadregionalnym. W latach 1974-1976 skończył Studium Podyplomowe Muzealnictwa i Konserwatorstwa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W rozbudowie muzeum współpracował z licznymi osobami i instytucjami naukowymi w kraju i zagranicą. Podejmował liczne działania społeczne. Uczestniczył w pracach Zarządu Towarzystwa Miłośników Ciechanowca. Przez kilkanaście lat brał udział w pracach Komisji wychowania przez sztukę przy Zarządzie Głównym Związku Nauczycielstwa Polskiego Od 1965 r. był radnym Miejskiej Rady Narodowej w Ciechanowcu, Powiatowej w Siemiatyczach, Wojewódzkich w Białymstoku (przez trzy kadencje) i Łomży (trzy kadencje). Aktywnie pracował nad rozwojem Muzeum w Ciechanowcu i rozwojem miasta, które w 1972 r. zostało krajowym „mistrzem gospodarności”.

Dzięki inicjatywie K. Uszyńskiego przy muzeum powstała ekspozycja tradycyjnego budownictwa drewnianego z pogranicza Mazowsza i Podlasia (przeniesionych zostało ponad 30 zabytków architektury wiejskiej i dworskiej) i utworzony unikalny „ogród roślin zdatnych do zażycia lekarskiego” według „Dykcjonarza roślinnego” K. Kluka.

W latach 1974-1987 był współorganizatorem przy Muzeum w Ciechanowcu Agrofilmowych Wiosen, w latach 1973-1987 plenerów malarskich, w których uczestniczyło ponad 150 malarzy z całej Polski i niektórych państw europejskich. Był także współorganizatorem obozów studenckich i młodzieżowych oraz krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych.

Działalność K. Uszyńskiego zawsze wykraczała poza statutowe obowiązki dyrektora muzeum. Tak należy widzieć jego działania na rzecz krzewienia kultury i oświaty regionalnej, także na rzecz propagowania tradycyjnej kultury ludowej i folkloru. Właśnie K. Uszyński regionalną imprezę „Konkursy gry na ligawkach” w 1975 r. zdołał przekształcić w konkurs ogólnopolski (do 1996 r. odbyło się 16 edycji). Wielokrotnie urządzał konkursy na tkaniny dwuosnowowe przyczyniając się do zachowania tradycji tkania tzw. „dywanów brańskich”. Był inicjatorem i organizatorem innych imprez folklorystycznych: Niedziele w ,,Skansenie”, Dożynki, przeglądy zespołów kolędniczych itp. W Muzeum występowały różne zespoły folklorystyczne.

K. Uszyński został uhonorowany wieloma odznaczeniami i medalami: Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi (1976 i 1981), Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim OOP (1982 i 1988), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1980), medalami: Zasłużony Białostocczyźnie (1972 i 1974), Za Zasługi dla Województwa Łomżyńskiego (1979), Zasłużony Działacz Kultury (1970), Złotą Odznaką PTTK (1979), Złotą odznaką za opiekę nad zabytkami (1979). Jest laureatem nagrody państwowej II stopnia, otrzymał kilka okolicznościowych medali im. Adama Chętnika, im. Ignacego Łukaszewicza, im. Rodziny Kowalskich, im. Ks. Krzysztofa Kluka, ponadto liczne nagrody i dyplomy.

Był znanym w kraju specjalistą w zakresie muzealnictwa i ochrony zabytków. Przez kilka kadencji był zastępcą przewodniczącego Komisji Opieki nad Zabytkami ZG PTTK.

Kazimierz Uszyński zmarł 27 czerwca 2006 r.

 

Marian Pokropek

 

http://konz.pttk.pl/artykuly/10-kazimierz-uszyski-1931-2006-historyk-sztuki-nauczyciel-organizator-i-dyrektor-muzeum-rolnictwa-w-ciechanowcu