Stanisław Zahradnik
Rok przyznania nagrody:
1992
Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej
Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja
Region:
Czechy, Trzyniec
Stanisław Zahradnik urodził się w 1932 roku w Kojkowicach. Uczęszczał do szkół w Kojkowicach i w Czeskim Cieszynie, a następnie ukończył Uniwersytet Karola w Pradze, uzyskując tytuły kandydata nauk historycznych i doktora filozofii. Już jako młody chłopiec zainteresował się działalnością społeczną, gdyż związał się ze Stowarzyszeniem Młodzieży Polskiej.
Zawodowo związany był z Hutą Trzyniecką. Pracował tam w Archiwum Zakładowym od ukończenia studiów aż do emerytury. W samym Trzyńcu zamieszkał w 1965 roku.
Historyczne i archiwistyczne pasje Stanisława Zahradnika przełożyły się na jego działalność społeczną. Od 1965 roku został przewodniczącym Sekcji Historycznej Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Funkcję tę pełnił w latach 1965-1977 oraz w latach 2003-2008. Był również inicjatorem wspomnianej sekcji i jej wieloletnim członkiem. Wiele postulatów, które sformułował u zarania jej istnienia, obowiązuje do dziś. Prowadził również archiwum Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Stanisław Zahradnik był także współzałożycielem muzeum w Trzyńcu.
Laureat jest autorem wielu publikacji. Wydał 42 książki, publikował w ponad 140 pracach zbiorowych, napisał też ponad 500 artykułów. Są wśród nich m.in. Czasopiśmiennictwo w języku polskim na terenach Czechosłowacji w latach 1848-1938, Struktura narodowościowa Zaolzia na podstawie spisów ludności: 1880-1991, Materiały do bibliografii dorobku twórczego Polaków na Zaolziu, Z myślą o potomnych publikacja jubileuszowa z okazji 40-lecia Sekcji Historii Regionu ZG PZKO (praca pod redakcją laureata).
Stanisław Zahradnik został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, medalem „Pro Memoria”, Nagrodą Miasta Trzyńca i wieloma innymi wyróżnieniami.
Opracowała Justyna Dąbrowska
Źródła: Trzyniec i Kojkowice to całe moje życie (wywiad ze Stanisławem Zahradnikiem przeprowadzony przez Halinę Sikorę), „Głos”, 19.03.2009, portal internetowy www.pzko.cz oraz materiały nadesłane przez pana Mariana Steffka, pracownika naukowego Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków w RC.
Laureaci Nagrody 1992
- Marian Adamski
- Anna Hulka i Józef Hulka
- Zofia Murawska
- Stanisław Naróg
- Edward i Bolesław Piechowscy
- Tadeusz Połetek
- Apolonia Nowak
- Marian Bujak
- Tadeusz Czwordon
- Kapela z Bud Łańcuckich
- Kapela z Krzemienia k/Janowa Lubelskiego
- Zespół Śpiewaczy z Niedrzwicy Kościelnej
- Zespół Pieśni i Tańca „Pieniny” z Krościenka
- Stanisław Chmielowski
- Mirosław Nalaskowski
- Aleksander Spyra
- Stanisław Zahradnik
- Janina Kalicińska