Dr Krzysztof Ruszel – etnograf, muzeolog, badacz kultury ludowej w Rzeszowskiem. Urodził się 12 kwietnia 1944 r. w Łańcucie. W roku 1962 rozpoczął studia wyższe w zakresie etnografii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jego zainteresowania kulturą ludową rozwijały się w środowisku wybitnych uczonych, wywierających wpływ na kształtowanie się osobowości młodego badacza i naukowca. W 1967 r. Krzysztof Ruszel rozpoczął pracę etnografa w Muzeum Okręgowym w Rzeszowie. W latach 1968-1970 objął asystenturę w Katedrze Etnografii Słowian Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od roku 1970 związany był zawodowo z Muzeum w Rzeszowie jako kierownik Działu Etnograficznego, przekształconego w 1990 r. w Muzeum Etnograficzne im. Franciszka Kotuli -  Oddział Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, którego kierownikiem pozostał do przejścia na emeryturę. W roku 1975 uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Promotorem pracy doktorskiej był prof. Józef Burszta. W 2001 r. został mianowany przez Ministerstwo Kultury kustoszem dyplomowanym.

Długoletni okres pracy muzealnej dra Krzysztofa Ruszla wypełniony był systematycznymi badaniami terenowymi, których rezultatem są znaczące opracowania, publikacje naukowe i popularyzatorskie, rozwój muzealnych zbiorów etnograficznych i interesujące projekty wystawiennicze. W bogatym dorobku edytorskim, wśród kilkudziesięciu publikacji najważniejszymi są: Studia nad kultura ludową Puszczy Sandomierskiej, Rzeszów 1978; Zaczernie dawniej i dziś, 1988; Sprawy chłopskie przed sądem dominialnym w Nienadowej w latach 1806 – 1843, Przemyśl 1989; Funkcje lecznictwa ludowego  XIX-XX w.  1993; Lasowiacy. Materiały do monografii etnograficznej, Rzeszów 1994; Ludowe zwyczaje pogrzebowe, Rzeszów 1995, Obrzędowość weselna w Rzeszowskiem, Rzeszów 2001, Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem, Rzeszów 2004. Ostatnia z wymienionych pozycji stanowi podsumowanie kilkuletniego programu badawczego realizowanego przez Muzeum Etnograficzne pod kierunkiem K. Ruszla. Leksykon zawiera bogaty zasób wiadomości, bazujący na materiałach terenowych autora, na zasobach archiwalnych i muzealnych zbiorach. Treść publikacji to pięćset haseł z zakresu kultury ludowej wsi rzeszowskiej, omówienie zagadnień architektury regionalnej, sztuki, kultury materialnej i symbolicznej, folkloru, biogramy twórców i badaczy kultury tradycyjnej, materiał ikonograficzny, indeksy, bibliografia. Książka wzbudziła zainteresowanie w środowisku regionalnym oraz zyskała pozytywne recenzje profesjonalnych badaczy kultury ludowej. Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem został wyróżniony w 2005 r., w prestiżowym Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla” - III nagrodą w kategorii „Dokonania z zakresu działalności naukowej”.

K. Ruszel jest także autorem licznych artykułów, katalogów wystaw, recenzji publikacji popularnych oraz organizatorem konferencji naukowych: „Ziołoznawstwo w dawnej i współczesnej kulturze Rzeszowszczyzny” (wspólnie z Pracownią Historii Nauk o Leku PAN w Warszawie, 1991), „Folklor Małopolski Wschodniej” (wspólnie a Katedrą Wychowania Muzycznego, WSP w Rzeszowie, 1993), „Wisłok. Rola rzeki w krajobrazie naturalnym i kulturowym regionu” (1994), „Obrzędowość weselna  w Rzeszowskiem” (1999), „Zapomniane przemysły i rzemiosła” (2001).

Równolegle z działalnością muzealną, naukowo-badawczą i edytorską Krzysztof Ruszel zajmował się dydaktyką. Prowadził wykłady z etnografii w Wyższej Szkole Pedagogicznej. Był wykładowcą na Uniwersytecie Rzeszowskim (prowadził zajęcia ze studentami pedagogiki pracy kulturalno-oświatowej, historii i archeologii) oraz w Studium Kulturalno Oświatowym kształcącym choreografów.

W roku 1985 został laureatem Nagrody im. Franciszka Kotuli.

Krzysztof Ruszel zmarł 21 października 2021 roku.

/red.K.M./