Zofia Neyman
Rok przyznania nagrody:
1984
Kategoria:
Kategoria V. Działalność naukowa, dokumentacyjna, animacja i upowszechnianie kultury ludowej
Dziedzina:
Działalność naukowa, upowszechnianie, animacja
Region:
Łódzkie, Sieradz
Urodziła się w 1910 r. w Pińczowie. W latach 1930-1938 studiowała na Uniwersytecie Warszawskim filologię polską i historię sztuki. Uzyskała dyplom magistra filologii i przygotowywała rozprawę doktorską z historii sztuki. Jej karierę naukową przerwała wojna. Okres okupacji spędziła u krewnych pod Warszawą. Od 1945 do 1951 r. pracowała jako nauczycielka języka polskiego w Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym w Sieradzu. Prawdziwym jej powołaniem było jednak muzealnictwo, a pasją życia, tematem badań naukowych i działalności społeczno-kulturalnej kultura ludowa i twórczość współczesnych artystów ludowych regionu sieradzkiego. Mianowana kustoszem muzeum w 1948 roku przez wiele lat nadzorowała prace remontowe XV-wiecznej kamienicy w Sieradzu, pokonując typowe dla owych czasów przeszkody i trudności. Oficjalne otwarcie muzeum nastąpiło dopiero w 1961 r. Tworząc tę placówkę szczególną uwagę poświęciła organizacji zbiorów i wystaw kultury ludowej regionu. Z ogromną serdecznością opiekowała się twórcami ludowymi. Dzięki prowadzonym przez nią badaniom etnograficznym odkryte zostały istniejące jeszcze ośrodki ludowego rękodzieła, a dzięki inicjowanym przez nią konkursom i wystawom wielu młodych mieszkańców wsi sieradzkiej mogło sobie pozwolić na kontynuację rękodzielniczych tradycji. W latach 70. Zofia Neymanowa prezentowała polską sztukę ludową za granicą. Jej badania terenów zaowocowały wieloma źródłowymi publikacjami, z których najważniejsze to: „Wnętrze chaty w Załęczu Wielkim” (1961), „Sieradzka sztuka obrzędowa i zabawkarstwo ludowe” (1965), ,,Sieradzkie kowalstwo ludowe” (1967), „Sieradzkie - łaskie” (1972).
Zofia Neymanowa działała też społecznie w Polskim Towarzystwie Ludoznawczym, w którym już po przejściu na emeryturę pełniła funkcję prezesa oddziału łódzkiego.
Zofia Neyman zmarła w 1987 roku w Sieradzu.
Aleksander Błachowski
Laureaci Nagrody 1984
- Aleksander Błachowski
- Stanisława Czech-Walczakowa
- Władysław Gąsienica-Makowski
- Helena Knut
- Jan Mastalski i Józef Ciesielka
- Zofia Neyman
- Halina Nowosad
- Karol Pisarczyk
- Wanda Pomianowska
- Helena Średniawa
- Teresa Toczko
- Stanisław Zagajewski
- Kapela Byrtków z Pewli Wielkiej w Żywieckiem
- Kapela Dudziarzy z Domachowa
- Zespól Pieśni i Tańca z Dąbrówki Wielkopolskiej
- Regionalny Zespół „Spiszacy” z Łapszów Niżnych na Spiszu
- Władysław Cuber
- Paweł Dubicki
- Rodzina Krakowińskich z Maasmachelen k/Genk (Belgia)
- Polski Zespół Kulturalno-Oświatowy w Czeskim Cieszynie
- Polski Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Wilia” z Wilna