Powiększ
Powiększ zdjęcie

Kapela Rodzinna „Kurasie”

Rok przyznania nagrody:
2013

Kategoria:
Kategoria III. Kapele ludowe

Dziedzina:
Muzyka

Region:
Podkarpackie, powiat ropczycko-sędziszowski, Lubzina

Kapela Rodzinna „Kurasie” to jedna z najstarszych działających na Podkarpaciu, założona w lutym 1950 r. we wsi Brzozówka przez Władysława Kamińskiego (1892-1979) i jego córkę Albinę Kuraś (1925-2019). Początkowo występowali pod nazwą „Kapela Kamińskich”, często grywając na weselach dobierali do składu jeszcze jednego muzyka, basistę. Władysław Kamiński grał ze słuchu na kilku instrumentach (na trąbce, kornecie, klarnecie, skrzypcach, basetli), ale znał również nuty (z czasów gry w orkiestrze dętej straży pożarnej i wojskowej, podczas służby w austriackiej armii). Był uzdolniony muzycznie i plastycznie. Od wczesnej młodości zajmowała go również rzeźba w drewnie. Wykonywał ozdobne ramy do obrazów, ptaszki, dekoracyjne elementy instrumentów ludowych, w późniejszych latach rzeźby figuralne, które trafiały do kolekcji muzealnych. Nauczył grać na skrzypcach szesnastoletnią wówczas córkę Albinę. Później wraz z wnukami (Teresą, Krystyną, Henrykiem) stworzyli kapelę rodzinną, znaną szeroko w okolicy, zapraszaną na zabawy, angażowaną na wesela, występującą również podczas uroczystości lokalnych w gminie i powiecie ropczycko-sędziszowskim (na imprezach folklorystycznych, dożynkach, uroczystościach religijnych, koncertach), a z czasem także w przeglądach i festiwalach ogólnopolskich. Kapela koncertowała zagranicą  na Węgrzech, Austrii, Litwie, Niemczech i we Włoszech.

Skład Kapeli Rodzinnej „Kurasie” z Lubziny tworzyli do 2019 r.: Albina Kuraś - pierwsze skrzypce, śpiew (po śmierci ojca objęła kierownictwo kapeli); jej córki Teresa Mudry (śpiew) i Krystyna Czernia (kontrabas), syn Henryk Kuraś (cymbały), wnuczka Albiny Kuraś Jolanta Bieniek (skrzypce) i wnuk Tomasz Mudryk (klarnet). Dzieci i wnuki A. Karasiowej są absolwentami ognisk i szkół muzycznych.

 

Kapela posiada bardzo bogaty repertuar, grają muzykę oddającą charakter wykonawców, radosną, żywiołową, zapamiętaną z najstarszych wesel i zabaw, oberki, polki, tramelki, śpiewają żartobliwe, zalotne i rubaszne pieśni i przyśpiewki z Rzeszowskiego i Małopolski, przedstawiają także widowiska obrzędowe: „Ostatki”, „Wyskubka”, „Dożynki”, „Hej kolęda” „Herody”, do których Albina Kuraś zebrała melodie i teksty, opracowała scenariusze.

 

Kapela Rodzinna „Kurasiów” zawsze była znana i ceniona w lokalnym środowisku, często reprezentowała tradycje muzyczne regionu rzeszowskiego na ogólnopolskich festiwalach folklorystycznych oraz uroczystościach państwowych (np. wiele razy na dożynkach w Warszawie). Występowała kilkakrotnie podczas Ogólnopolskich Spotkań Muzykujących Rodzin we Wrocławiu, Zgorzelcu, Oławie. Relacje telewizyjne z tych imprez przyniosły rodzinie Kurasiów dużą popularność. Wtedy też Marian Domański rozpoczął dokumentowanie ich gry dla archiwum Redakcji Muzyki Ludowej Polskiego Radia w Warszawie. W roku 2009 Andrzej Bieńkowski, malarz i etnograf zrealizował film dokumentalny poświęcony kapeli z Lubziny, przedstawił ją także w książce „1000 kilometrów muzyki. Warszawa  -  Kijów”. Zainteresowanie twórczością Kapeli „Kurasiów” jako źródłem inspiracji artystycznych i wiedzy o wiejskiej muzyce tradycyjnej, okazywali również młodzi muzycy i etnomuzykolodzy (np. Witold Broda, Piotr Piszczatowski, Janusz Prusinowski). Nagrania archiwalne kapeli znajdują się w zasobach Radiowego Centrum Kultury Ludowej, Oddziałów Polskiego Radia i Telewizji Rzeszów, Centrum Kultury w Ropczycach, Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.

 

W ponad sześćdziesięcioletnim okresie działalności Kapela zdobyła ogromną popularność i uznanie oraz wiele znaczących nagród. Do najbardziej cenionych należą: Nagroda Artystyczna im. Jana Pocka (1982), Nagroda Rady Artystycznej im. Stanisława Steczkowskiego podczas X Międzynarodowych Spotkań Rodzin Muzykujących w Dobrym Mieście (2001), Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2005), I miejsce w Przeglądzie Kapel w Dynowie (2007), Nagroda Zarządu Województwa Podkarpackiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury (2010), Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z okazji jubileuszu 60-lecia działalności kapeli (2010), III miejsce na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą (2012).

 

Kapela Rodzinna „Kurasie” została uhonorowana odznaczeniami państwowymi: Złotym Krzyżem Zasługi w 1988 r., Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 2005 r., Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” w 1982 r., Srebrnym Medalem „Zasłużony kulturze GLORIA ARTIS” w 2010 r.

Albina Kuraś zmarła 12 grudnia 2019 r.

 


/red. K.M./

 

http://www.produkt-lokalny.spropczyce.pl/index.php/pl/produkty-lokalne/rodzinna-kapela-kurasie-z-lubziny

http://www.mapakultury.pl/art,pl,mapa-kultury,126820.html

http://www.youtube.com/watch?v=wqqickbtUqM

http://www.tvp.pl/rzeszow/kultura/spotkanie-z-folklorem/wideo/rodzinna-kapela-kurasiow-602/3923503