Stefan Sowiński

Rok przyznania nagrody:
1990

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Rzeźbiarz. Garncarz

Region:
Świętokrzyskie, powiat kielecki, Chałupki

Urodził się 18 II 1921 r. w Chałupkach, woj. kieleckie i tam mieszkał przez całe życie. Zmarł. Pochodził z rodziny garncarskiej w trzecim pokoleniu. Naukę zawodu rozpoczął po ukończeniu szkoły podstawowej. W 1944 r. założył własny warsztat. Produkował naczynia użytkowe: dzbany, buńki, żurowniki, dwojaki, misy itp. Zdobione brązowym lub zielonym szkliwem z rytymi lub nalepianymi ornamentami geometryczno-kwiatowymi. Wyrabiał też zabawki-gwizdawki. Własne wyroby sprzedawał na targach i odpustach. Po 1950 r. współpracował ze Spółdzielnią ,,Chałupnik” w Iłży i od tego czasu znacznie rozszerzył produkcję naczyń, a przede wszystkim rzeźby ceramicznej. Mając duże zdolności plastyczne (potrafił też dobrze rysować) tworzył różnorodne figurki i sceny wielofiguralne o wyjątkowo bogatej tematyce sakralnej, historycznej i wiejsko-obyczajowej. Były to postacie Chrystusa, Matki Boskiej, świętych, ale również kompozycje: szopki, Ucieczka do Egiptu, Koronacja NMP, Ofiara Abrahama itp. Lepił postacie z życia dawnej wsi, Żydów, żołnierzy, muzykantów, postacie demonologiczne z legend świętokrzyskich i duże ilości zwierząt i ptaków. Na konkursy tematyczne, jak np. ,,M. Kopernik” Toruń 1973, „Wielcy Polacy” Toruń 1975, „Polska - nasz dom” Lublin 1984, ,,J. Kochanowski” Radom 1984 i in. z powodzeniem wykonywał postacie historyczne i bohaterów przeczytanych książek. Swoją pasję i wiedzę przekazał córce Elżbiecie (obecnie Klimczak).

W konkursach sztuki ludowej uczestniczył od 1949 r. wielokrotnie w Kielcach, Iłży, także w Toruniu, Lublinie, Warszawie, Radomiu, Krakowie, zdobywając nagrody i wyróżnienia, m.in.: I nagroda w konkursie „Polska - nasz dom” Lublin 1984, II nagroda „Polskie garncarstwo ludowe” Toruń 1978, I i II nagrody w konkursach „Ludowa sztuka sakralna” Kielce 1977-1988, otrzymał wiele dyplomów, jak np. w „Konkursie na tradycyjne ozdoby choinkowe” Kielce 1986, w konkursie ,,Zdobnictwo w garncarstwie ludowym” Toruń 1986 i in. Często uczestniczył w różnych imprezach folklorystycznych i targach sztuki ludowej: Kielce, Chęciny, Iłża, Słupia Nowa, Radom, Lublin, Płock, Warszawa, Kazimierz Dolny, Kraków Busko i in. Oprócz garncarstwa i rzeźby ceramicznej przejawiał zamiłowanie do muzyki - grał na akordeonie występując na lokalnych i wojewódzkich dożynkach i przeglądach folklorystycznych.

Należał do STL. Był wielokrotnie nagradzany przez CPLiA, Ministerstwo Kultury i Sztuki. Otrzymał wiele odznaczeń i medali. Prace S. Sowińskiego posiadają muzea w Kielcach, Krakowie, Warszawie, Toruniu, Radomiu, Płocku, Łodzi, Lublinie i in. oraz kolekcje zagraniczne.

Stefan Sowiński zmarł w 1993 roku.

 

Marian Pokropek