Helena Knut

Rok przyznania nagrody:
1984

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka. Rękodzieło. Plecionkarka

Region:
Pomorskie, powiat kościerski, Wdzydze Kiszewskie

Helena Knut urodziła się w 1916 r. we Wdzydzach Kiszewskich, mieszkała tam przez całe życie. Pochodziła z rodziny chłopskiej gospodarującej na niewielkim gospodarstwie rolnym i dodatkowo trudniącej się plecionkarstwem. Wyplataniem koszyków zajmowali się: ojciec, starszy brat Franciszek Ostrowski i siostra Anna Ostrowska, bliźniaczka. Rodzina Ostrowskich plecionkarstwem zajmowała się już w okresie międzywojennym i współpracowała z T. i I. Gulgowskimi, twórcami Muzeum Kaszubskiego we Wdzydzach i organizatorami specjalnych kursów rzemiosł ludowych, głównie tkactwa i plecionkarstwa.

Trudnili się wyplataniem z korzeni sosny, świerku i jałowca techniką spiralną różnorodnych form koszyków oraz innych przedmiotów użytkowych jak np. dzbanków, wazonów, misek, owalnych tac i talerzy. W rodzinie Ostrowskich wykonywano też większe naczynia zasobowe ze słomy, plecione techniką warkoczowo-spiralną: (kosze, beczułki, kosze dla ptactwa domowego). Szczególnym kunsztem plecionkarskim wyróżniały się dzbanki jedno- i dwuuszne i wazony oraz różnego rodzaju tacki o rzadko spotykanej gdzie indziej ornamentyce uzyskiwanej odpowiednią fakturą splotów.

H. Knut, podobnie jak jej siostra w latach 1964-1974 pracowały dla Cepelii w Kartuzach i ,,Art.-Region” w Sopocie. Na ten okres przypada ich najczęstsze uczestnictwo w konkursach i wystawach sztuki ludowej: „Sztuka ludowa Kaszub i Kociewa” Gdańsk 1967, „Sztuka ludowa na Pomorzu Gdańskim” Gdańsk 1965 i „Współczesna sztuka ludowa Pomorza Gdańskiego” Gdańsk 1971. Również prace H. Knut pokazywane były na wystawie „Współczesna sztuka ludowa Kaszub” w Bydgoszczy w 1987 r.

Twórczyni brała udział w kilku imprezach folklorystycznych we Wdzydzach, Kościerzynie, Kartuzach i Gdańsku prezentując swoje wyroby na targach i pokazach sztuki ludowej. Największy zbiór plecionek H. Knut i rodziny Ostrowskich posiada Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach, także muzea w Kartuzach, Gdańsku-Oliwie, Bytowie, Słupsku, Toruniu.

Helena Knut zmarła w 1982 roku.

 

Marian Pokropek