Powiększ
Powiększ zdjęcie

Stanisław Stępniak

Rok przyznania nagrody:
1999

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Muzyka. Instrumentalista. Harmonista

Region:
Mazowieckie, powiat przysuski, Wieniawa, Radom

Stanisław Stępniak urodził się w 1935 r. w Radzicach Małych w powiecie opoczyńskim, mieszkał zaś w Radomiu. Od urodzenia był ociemniały, ale w wieku sześciu lat nauczył się gry na harmonii. Muzyka stała się jego pasją i życiowym celem. Rodzice kupili mu początkowo harmonię dwurzędową, tzw. półtonówkę, na której po miesiącu grał już pięćdziesiąt melodii. Grał również na saksofonie, akordeonie, organach i skrzypcach. Jego pierwszym ważnym publicznym występem był udział w koncercie na Zjeździe LZS w Kielcach w roku 1955. Występował także na lokalnych imprezach związanych z uroczystościami państwowymi i dożynkami w Opocznie, Przysusze, Drzewicy i wielu innych miejscowościach.Pracował jako chałupnik w Spółdzielni Niewidomych w Radomiu, wyrabiając wycieraczki.

 

Muzyk wspominał: „Mały, szczupły, mając zaledwie dziesięć lat już grałem na pierwszym weselu. Tylko stawiali mi krzesło na stole, żeby było mnie lepiej widać i słychać, ale nie płacili jak dorosłemu. To była ciężka, ale wspaniała praca. Mogłem dzięki temu grać z najlepszymi muzykami w okolicy, w tym z moim wujem, od którego nauczyłem się wielu melodii – mazurków, oberków i polek, a także przyśpiewek weselnych. Do muzyki trzeba mieć słuch, widzieć nie trzeba”. Po latach nauczył się także czytania nut systemem Braille’a, ale grał na weselach ze słuchu wszystko - „od uwertury do oberka”.

 

W 1979 r. założył przy kole Związku Niewidomych w Przysusze kapelę niewidomych. Zespół ten w latach 1980-1983 brał udział w Wojewódzkim Przeglądzie folkloru w Przysusze w czasie Dni Kolbergowskich. W roku 1979 kapela zdobyła III nagrodę na Jarmarku Kulturalnym Różnych Form w Bielsku-Białej i na Festiwalu Zespołów Niewidomych w Olsztynie w roku 1982. W lutym 1980 r. Stanisław Stępniak został instruktorem muzyki i akompaniatorem w Gminnym Ośrodku kultury w Wieniawie. Od 1983 r. pracował jako instruktor w świetlicy koła PZN w Radomiu i prowadził zespół artystyczny, który na festiwalu w Olsztynie w roku 1984 zdobył II nagrodę, a w roku 1986 - III. W roku 1988 w Festiwalu Zespołów Niewidomych w Olsztynie jako solista instrumentalista zdobył I nagrodę. Stanisław Stępniak jest laureatem „Baszty” – głównej nagrody Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą w roku 1990. W latach 1991 i 1992 uczestniczył w Ogólnopolskich Spotkaniach Muzycznych Niewidomych, podczas których zdobył główne nagrody. W ostatnich latach występował na weselach, na wielu estradach w całej Polsce, a także w Studiu Koncertowym im. W. Lutosławskiego w Warszawie. Kilkakrotnie brał udział w programach telewizyjnych „Swojskie klimaty” oraz występował w warszawskim Domu Tańca, ucząc młodych warszawiaków brzmienia mazurków i oberków.

 Stanisław Stępniak zmarł w 2003 r.

 

Maria Baliszewska

 

https://www.youtube.com/watch?v=4K9vmOoPfXo