Czesława Rowicka

Rok przyznania nagrody:
2000

Kategoria:
Kategoria I. Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Plastyka dekoracyjna i obrzędowa. Rękodzieło. Wycinankarka

Region:
Mazowieckie, powiat węgrowski, Podlasie, Górki Grubaki

Czesława Rowicka urodziła się w 1920 roku we wsi Turna, mieszkała zaś w wiosce Górki Grubaki. Wykonywania wycinanek z opłatka nauczyła się od matki, która każdego roku w Wigilię ozdabiała nimi izbę.

Teresa Ambroziewicz w katalogu pt. „Wycinanki z Opłatka” pisała: „Opłatkowe gwiazdy Czesławy Rowickiej – delikatne, ażurowe o ciepłych, pastelowych barwach – nie tylko stanowią prawdziwe dzieła sztuki, ile przybliżają dawne minione czasy. Swoim unikalnym kompozycjom autorka nadaje przeważnie formę gwiazdy sześcio- lub siedmioramiennej. Część centralną, a zarazem podstawę konstrukcyjną całości stanowi krąg z białego lub kolorowego opłatka z wyciętym środkiem. Niekiedy jest on zapełniony krateczkami, gwiazdeczkami czy listkami wyciętymi z opłatków o kontrastujących barwach. Bardzo często do wycinanek wprowadza motywy religijne, jak postać Matki Boskiej, Trzech Króli czy gwiazdę Betlejemską”.

Czesława Rowicka uczestniczyła w wielu wystawach sztuki ludowej organizowanych przez Podlaską Spółdzielnię Sztuki Przemysłu Ludowego w Węgrowie (po raz pierwszy w 1949 roku), a w latach 1951 – 1952 pracowała w niej. W latach 50-tych uczyła też dzieci w szkole podstawowej w Górkach Grubakach wycinankarstwa. Współpracowała również z Węgrowskim Ośrodkiem Kultury w ramach prowadzonego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego programu ochrony „Ginących zawodów” – uczyła dorosłych i młodzież wykonywania wycinanek z opłatka.

Prace artystki wykorzystano podczas realizacji filmu „Potop” do dekoracji wnętrz dworków szlacheckich. Prezentowane były również na wystawach sztuki ludowej zagranicą (USA i Francja). Dzieła twórczyni znajdują się w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Okręgowego w Siedlcach oraz Muzeum Regionalnego w Łukowie.

W 1956 roku Czesława Rowicka otrzymała nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki za wycinanki, tkaniny i chodniki. W latach 1969, 1986, 1987, 1988, 1998 i 1999 zdobyła z kolei liczne nagrody i dyplomy przyznane przez „Cepelię” oraz muzea w Białej Podlaskiej, Łukowie i Siedlcach. W roku 1999 uzyskała I nagrodę w konkursie „Ongiś – dawne ozdoby świąteczne i choinkowe” organizowanym przez Ośrodek Kultury Ochota w Warszawie.

Za całokształt pracy twórczej otrzymała Złotą Odznakę „Za Zasługi dla Województwa Warszawskiego” (1974), Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki (1987) i nagrodę Wojewody Siedleckiego (1998).

Czesława Rowicka zmarła w 2008 roku.

 

Barbara Zagórna-Tężycka