Maria Orlik i Władysław Orlik

Rok przyznania nagrody:
1989

Kategoria:
Kategoria I.Twórczość plastyczna, zdobnictwo, rękodzieło i rzemiosło ludowe, folklor muzyczno-taneczny

Dziedzina:
Muzyka. Śpiewaczka. Tancerz

Region:
Wielkopolskie, Szamotuły

Władysław Orlik, ur. 27 V 1913 r. w Szamotułach. Pochodził ze znanej rodziny muzykantów ludowych. Mając 15 lat, z braćmi grywał w kapeli rodzinnej na weselach i zabawach ludowych. W zależności od tego jaki był skład kapeli, grał na skrzypcach, basach lub na „marynie” - starym instrumencie trzystrunowym, nieco mniejszym od basetli.

Po II wojnie światowej założył własną kapelę, w której później grał także jego syn - Marian (ur. 19 VII 1954 r.), żona – Maria Orlik (ur. 12 VII 1916 r.), od 1946 r. śpiewała i tańczyła. W programie jej występów były niezliczone ilości przyśpiewek, których nauczyła się od matki i babki w rodzinnej wsi - w Przeciwnicy (d. pow. Oborniki). Znała też wiele piosenek weselnych, dożynkowych, obrzędowych, miłosnych itp. Była również uzdolnioną tancerką. W jej repertuarze znalazły się stare tańce szamotulskie, które później prezentowane były w miejscowych zespołach folklorystycznych. Działalność rodziny Orlików zaznaczyła się także w propagowaniu tradycyjnej muzyki i tańców wśród młodszego pokolenia. Swe umiejętności muzyczno-wokalne przekazali synowi i wnuczkom, oraz dzieciom i młodzieży szkolnej. Maria Orlik przez wiele lat prowadziła w szkole lekcje śpiewu i tańca, a w latach 1962-1975 była kierowniczką szamotulskiego zespołu pieśni i tańca. Mówiła: ,,że póki starczy sił nie przestanie śpiewać, tańczyć i zachęcać młodzież do podtrzymywania tradycyjnej kultury”.

Władysław i Maria Orlikowie oraz cały zespół instrumentalno-wokalny skupiony wokół tej rodziny ma duże osiągnięcia artystyczne. Grali i śpiewali dla Polskiego Radia i Telewizji, uczestniczyli w nagraniach dokumentacyjnych dla Instytutu Sztuki PAN, Muzeów i Instytutów Muzykologicznych - „Przekazywali wszystko to co ludowe, stare, zapomniane”.

Kapela Rodzinna Orlików występowała w wielu konkursach, przeglądach i festiwalach folklorystycznych: Płock, Poznań, Warszawa, Kraków, Rzeszów, Mielec, Leszno, Kazimierz Dolny i in. Na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym zdobyli II miejsce - ,,Srebrną Basztę”. Kilkakrotnie występowali za granicą: Czechosłowacja, NRD, Anglia, Holandia.

Otrzymali wiele nagród, medali, odznaczeń. Z ważniejszych to: Honorowa Odznaka miasta Szamotuł, Srebrne Krzyże Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Odznaki „Zasłużony Działacz Kultury”, Odznaka Honorowa woj. poznańskiego i in.

Władysław Orlik zmarł w 1994 roku. Maria Orlik zmarła w 2006 roku.

 

Marian Pokropek

 

http://www.youtube.com/watch?v=0SfOXyf3YgQ